Grasmaaien van a tot z: zo krijg je je gazon in topconditie

Een dichte, sterke grasmat heeft de juiste verzorging nodig. Een essentieel onderdeel van gazononderhoud is grasmaaien. Om je gazon in topconditie te krijgen zijn er een aantal punten waar je rekening mee moet houden.

Een verwilderde tuin heeft ook zijn charme toch? Zeker, maar praktisch is het niet. Er blijft dan maar weinig gras over om te gebruiken. Bij de volgende barbecue kom je daar wel achter. Er zijn niet alleen praktische redenen voor gazononderhoud: door maaien krijg je een dicht, veerkrachtig gazon. Maaien bevordert de ontwikkeling van nieuwe scheuten en zorgt ervoor dat het gras compacter wordt.

Net zoals bij het aanleggen van een tuin of het zaaien van nieuwe planten, is ook bij gazononderhoud het juiste tijdstip belangrijk – dit geldt in ieder geval voor het maaien. Van het voorjaar tot in de herfst heeft je gazon regelmatig verzorging nodig, in de wintermaanden rusten de grassprieten.

In de koude maanden neemt je gazon een groeipauze – net zoals de rest van de natuur. Pas als het buiten warmer wordt, begint het gras weer te groeien. Wees wel een beetje geduldig: te vroeg maaien schaadt het nog tere gazon. Zodra de temperatuur hoger is dan tien graden en de bodem vorstvrij, kun je de eerste keer maaien.

Voordat het gazon in winterslaap gaat, is het verstandig om nog een laatste keer te maaien. Het juiste moment is na de eerste vorstnacht, als het gazon tenminste redelijk droog is. Als je in een gebied woont waar het sneeuwt, maai je het gras voor de rustperiode iets korter dan gewoonlijk. Hiermee voorkom je dat de grassprieten door de sneeuw worden platgedrukt. Na de laatste maaibeurt is het belangrijk dat je het maaisel weghaalt – vooral bij grasmaaiers met een mulchkit.

Probeer je tijdens het maaien meteen een kleurtje te krijgen? Niet verstandig. Maaien in de volle zon is slecht voor het gras. Maai liever in de late namiddag. Dat is in de regel het beste tijdstip om het gazon te maaien.

Grasmaaien maakt veel lawaai. Er zijn geen landelijke regels voor burengeluiden, maar overlast veroorzaken mag natuurlijk nooit. Blijf daarom aan de veilige kant, en hou je aan de volgende tijden: op werkdagen tussen 08:00 en 22:00 uur en in het weekend en op feestdagen tussen 10:00 en 19:00. Check voor je gaat maaien eerst de APV van je gemeente – gemeenten mogen namelijk zelf regels omtrent geluidsoverlast opstellen.

De eerste zonnestralen in het voorjaar lokken je de deur uit. Perfect, want in het voorjaar heeft je gazon veel zorg nodig! Maai het gras één keer per week. In de zomer verleng je tijd tussen het maaien tot twee weken. Zo voorkom je dat het gras verbrandt door te veel zon. In de herfst neemt het aantal maaibeurten weer toe, afhankelijk van de hoeveelheid regen en hoe warm het is. Als je het niet bij kunt benen, is dat niet zo’n punt. Krachtige grasmaaiers kunnen namelijk ook met hoger gras overweg. Maar hoe langer je wacht, hoe meer moeite het kost. En afhankelijk van de hoogte van het gras, moet je dan in twee stappen maaien.

Als je een gezond, compact gazon wilt, zijn er veel dingen waar je op moet letten. Van de maaihoogte van het gras via een gelijkmatig maaibeeld tot de juiste maaibreedte. De volgende tips en tricks helpen je om het gazon in topconditie te houden.

Welke maaihoogte goed is voor jouw gras, hangt af van waar je het gazon voor wilt gebruiken. De hoogte van het gras kun je namelijk aanpassen aan de belasting. Ook belangrijk: het weer. Zijn de klimatologische omstandigheden hetzelfde als bijvoorbeeld Ierland, waar het relatief mild is en veel regent? Dan kun je het gazon inkorten tot 2 cm hoogte. Hoe warmer en droger het klimaat, hoe voorzichtiger je het gazon moet maaien: niet te kort, anders verbranden de grassprieten!

Wil je de tuin als extra kamer gebruiken? Vooral in de zomer is het gazon de ideale plek voor gezellige barbecue-avonden met vrienden. Maai het gras wat korter, dat is voor jou en je gasten comfortabeler.

Halfhoog gras is geschikt voor voetbalwedstrijden, spelen en ravotten. Kort genoeg om goed over te lopen, en lang genoeg om bij kleine valpartijen niet te hard neer te komen. Als je verschillende delen van je gazon anders wilt gebruiken, kies dan voor een grasmaaier met eenvoudige maaihoogteverstelling.

Ligt je gazon deels in de schaduw? Stel de maaihoogte dan wat hoger in. Zo kan het gras het zonlicht beter opvangen en krijgt het gazon voldoende energie om te groeien.

Heeft je tuin hoogteverschillen? Dan is het belangrijk dat je altijd parallel aan de helling maait. Ten eerste wordt de grashalm hierdoor gelijkmatiger gemaaid en de grasnerf beschermd, ten tweede bevind je je dan altijd op dezelfde hoogte als de maaimachine, zodat deze bij een val niet over je heen kan rollen.

Platgetrapt gras komt maar langzaam weer omhoog. Loop daarom tijdens het maaien alleen over pas gemaaid gras. Zo voorkom je verschillende maaihoogtes. Probeer het gazon te maaien in gelijkmatige banen, waar alleen het bandenspoor overlapt. Op deze manier belast je het gras zo min mogelijk en ben je ook nog heel efficiënt bezig.

Het maaibeeld toont de staat van je gazon na het maaien. In het beste geval zijn de grassprieten netjes afgesneden en is het gras niet plat gerold. Als je een groen tapijt voor je ziet liggen, heb je het goed gedaan. Zo niet? Dan loont het de moeite om naar de messen van de grasmaaier te kijken: door botte messen gaan de uiteinden van de grashalmen rafelen, waardoor ze sneller bruin worden. Let er dus altijd op dat de messen scherp en in goede conditie zijn.

Een kooimaaier snijdt of knipt het gras zoals een schaar. Roterende messen op een horizontale as worden langs een vast ondermes geleid. Het resultaat: zeer strak afgesneden gras.

Een balkmaaier heeft twee op elkaar liggende messen die in tegengestelde richting heen en weer bewegen. Hoog gras en dun hout, distels of jonge struiken zijn voor deze krachtpatser geen enkel probleem. De balkmaaier is daarom bijzonder geschikt voor het maaien van ruig terrein of grote weiden.

Bij een cirkelmaaier worden het gras door een horizontaal draaiend mes afgesneden. Hierdoor kan de snede iets minder strak zijn, maar met scherpe messen is dit verschil te verwaarlozen.

Klein en fijn of breed en krachtig? Hoe groter de maaibreedte, hoe meer gras je in één baan maait. Maar een grote maaibreedte is niet altijd handig, zeker niet bij een klein gazon of een gazon met veel bomen. Het komt er dus op aan dat de maaier en jij, of beter gezegd de maaier en de tuin goed bij elkaar passen. Robotmaaiers hebben meestal een iets kleinere maaibreedte. De onafhankelijke werkwijze van deze compacte tuinhelpers compenseert dit echter, omdat ze geheel zelfstandig zo vaak als je maar wilt voor je aan de slag gaan.

Afhankelijk van het type en de uitvoering van de grasmaaier, beschikt de maaier over een opvangbak of -zak voor het opvangen van het gemaaide gras. Beide functioneren prima. Zakken zijn makkelijker te legen en op te bergen, maar bakken raken minder snel verstopt. In het ideale geval geeft een indicator aan wanneer het tijd is om de bak of zak te legen. Sommige grasmaaiers hebben helemaal geen opvangmogelijkheid – als je voor zo’n model kiest, moet je er rekening mee houden dat je op een hark aangewezen bent om het maaisel te verzamelen!

Aangezien de zomer zijn naam niet altijd eer aandoet, kan de wekelijkse maaibeurt van het gazon een natte aangelegenheid worden. Als het regent of het gras nat is, kun je beter niet maaien. Het maaibeeld ziet er dan niet goed uit, en de grasmaaier moet erg hard werken. Een tip voor als je niet kunt wachten: geef de maaier vaker pauze, verwijder vastzittend gras en leeg de opvangbak vaker.

Mag het een beetje meer zijn? Maaien is niet het enige onderhoud dat het gazon nodig heeft. Ook extra behandelingen zoals verticuteren en bemesten zijn belangrijke componenten voor de allroundverzorging van je gazon. Lees hier alles wat je moet weten.

Bij verticuteren maken roterende messen sneden in het gazon waardoor het gras belucht wordt en mos en mulch verwijderd worden. Een soort voorjaarsschoonmaak dus.

Ook het beluchten van het gazon draagt bij aan een gezonde grasmat. Dit kan met een zogenaamde beluchter of prikrol, maar je kunt ook gewoon een riek gebruiken waarmee je op regelmatig afstand gaten in het gazon prikt. Het resultaat: het gras kan weer ademen en water loopt beter weg.

Wil je een nieuw gazon aanleggen, kale plekken herstellen of een dichtere grasmat? De beste tijd om te zaaien is in het voorjaar nadat je het gazon geverticuteerd hebt. Probeer het zaad zo gelijkmatig mogelijk te verdelen.

Van maaien krijg je maaisel. Dit maaisel is een natuurlijke meststof. De verspreiding hiervan over het gemaaide gras wordt mulchen genoemd. Als je het gazon veel gebruikt, kun je het maaisel beter opruimen. Het blijft anders aan je voeten of schoenen plakken, en voor je het weet ligt het overal, ook in huis. Om te voorkomen dat het gras onder het maaisel begraven wordt – wat in het ergste geval tot schimmel kan leiden – moet je ervoor zorgen dat het niet langer dan 1,5 cm is. Bovendien moet je alleen bij droog weer mulchen. Het groen valt dan tussen de grassprieten en kan het gazon van onderaf bemesten.

Is mulchen geen optie voor je? Dan is de vraag: waar laat je het maaisel, onkruid en mos? Maaisel kun je op de composthoop gooien. Onkruid en mos horen in de biobak omdat ze niet geschikt zijn als compost. Je kunt tuinafval ook afgeven bij een milieustation bij jou in de buurt.

Zo nu en dan hebben we allemaal een energiekick nodig, en het gazon is hierop geen uitzondering. Als je het gras niet mulcht, heeft het op een andere manier ondersteuning nodig. Door het gazon een tot twee keer per jaar te bemesten, krijgt het gras voldoende voedingsstoffen om te groeien. Als je een grasveld ter grootte van een klein voetbalveld hebt, of een gazon dat zwaar belast wordt, kun je beter drie tot vier keer per jaar bemesten. Hoe vaak je moet bemesten hangt ook af van de kwaliteit van de grond en van de meststof. Lees voor gebruik van de meststof eerst de aanwijzingen op de verpakking – of vraag advies aan een specialist.

Staat je gazon er treurig bij? Dan krijgt het gras waarschijnlijk te weinig voedingsstoffen. Met een bodemanalyse kun je erachter komen wat er precies aan de hand is. Bodemanalysesets zijn te vinden op internet. Volg de instructies op door op verschillende plekken een bodemmonster van het gazon te nemen. Na de analyse weet je precies welke meststof het meest geschikt is voor jouw gazon.

Welk apparaat het beste is voor jouw groene paradijs, hangt af van veel factoren. Over het algemeen onderscheiden we twee hoofdkenmerken: het aandrijfmechanisme en de maaitechniek van de grasmaaier. Er zijn vier verschillende aandrijfmechanismes:

• Elektrische grasmaaier
• Accugrasmaaier
• Benzinegrasmaaier (twee- en viertakt)
• Handgrasmaaier

Bij de maaitechniek onderscheiden we de cirkel-, kooi-, balk- en de klepelmaaier. Ze functioneren als volgt:

• Een cirkelmaaier slaat de grassprieten eraf met een snel ronddraaiend, horizontaal gemonteerd mes. Het mes is in hoogte verstelbaar.
• Bij een kooimaaier wordt het gras afgeknipt door twee roterende messen die haarscherp langs elkaar heen draaien. Het gras dat tussen de messen komt wordt zeer strak afgesneden.
• De twee op elkaar liggende messen van de balkmaaier bewegen in tegengestelde richting heen en weer en snijden met gemak gras en takken op de gewenste lengte.
• Bij klepelmaaiers – ook wel mulchers genoemd – zitten de messen of liever gezegd de klepels aan een as die over de grond wordt getrokken. De klepelmaaier hangt meestal achter een tractor en wordt daarom voor grote oppervlakten zoals weiden gebruikt.

En welke grasmaaier is dan voor jou het meest geschikt? Dat is afhankelijk van de grootte van je tuin, de staat waarin deze zich bevindt en het ontwerp van je tuin. Dit zijn de meest voorkomende modellen:

• Toepassing: kleine tot middelgrote gazons
• Voordelen: stil, voordelig, gemakkelijk te onderhouden
• Nadelen: bedraad, niet geschikt voor grote, kronkelende tuinen

• Toepassing: kleine tot middelgrote gazons
• Voordelen: stil, milieuvriendelijk en makkelijk wendbaar
• Nadelen: hoog gras is een uitdaging, de capaciteit van de accu is beperkt

• Toepassing: kleine tot middelgrote gazons (tot 1500 m²)
• Voordelen: maait zelfstandig, milieuvriendelijk en energiebesparend
• Nadelen: in verhouding iets duurder dan andere maaiers

• Toepassing: grote gazons
• Voordelen: krachtig en snoerloos
• Nadelen: luidruchtig, niet geurloos en de verbrandingsmotor produceert uitlaatgassen

• Toepassing: zeer grote gazons
• Voordelen: grote maaibreedte, grote capaciteit en bovendien snoerloos
• Nadelen: luidruchtig, groot, zwaar, produceert uitlaatgassen, erg duur in aanschaf

• Toepassing: zeer grote gazons
• Voordelen: perfect voor hoog gras en weiden, is zeer wendbaar
• Nadelen: bediening vergt oefening, erg duur in aanschaf

• Toepassing: kleine gazons
• Voordelen: geluidsarm, voordelig en een zeer mooi maaibeeld
• Nadelen: niet geschikt voor hoog gras, het ondermes kan snel verbuigen