Bosch boorhamers voor doe-het-zelvers

Een boorhamer is precies het type boor- en schroefmachine dat je nodig hebt als je gaten in harde materialen zoals beton wilt boren. Waar een klopboormachine tegen zijn grenzen aanloopt, daar komt de boorhamer in beeld. Boorhamers met een beitelfunctie zijn ideaal om sleuven in de muur te maken of om tegels van de muur te bikken.

Wat moet je over boorhamers weten om de juiste machine voor jouw doe-het-zelf-klussen te vinden?

Om te begrijpen hoe een boorhamer werkt, leggen we je eerst een fundamenteel verschil uit: met een normale boormachines maak je gaten in hout, steen of metaal. Een goede boorhamer verpulvert daarentegen met stevige slagen het te doorboren materiaal. De spiralen van de boor zorgen er vooral voor dat het stof uit het gemaakte gat wordt afgevoerd.

Je vraagt je misschien af hoe de slagkracht bij boorhamers wordt gegenereerd. Dat komt aan op de soort boorhamer. Er zijn er die hydraulisch (met oliedruk) of pneumatisch (met luchtdruk) worden aangedreven. Als we hier over boorhamers spreken, dan bedoelen we machines met een elektrische aandrijving en een pneumatische hamerfunctie.

Het slagwerk van deze elektropneumatische boorhamers werkt als volgt: de motor drijft een zuiger aan, die lucht in een kamer comprimeert. Met de ontstane druk wordt een tweede zuiger – de zogenaamde hamer – op een slagpin geslagen. Deze impuls wordt overgedragen op de boor of de beitel.

Boorhamers zijn voor bepaalde werkzaamheden bedoeld. Dat leidt ook tot een aantal specifieke voor- en nadelen:

Boorhamers onderscheiden zich qua vermogen, bediening en kwaliteit. Details waar je rekening mee moet houden zijn gewicht, toerental, boorkop, draaistop, aantal slagen en slagenergie. De beste boorhamer is er eentje waarbij alle verschillende componenten optimaal samenwerken.

De volgende criteria helpen je te bepalen welke boorhamer de juiste voor jou is. Maar je koopbeslissing moet er vooral van afhangen hoe geschikt de combinatie van de volgende factoren is voor de specifieke klussen die je ermee wilt uitvoeren.

• Vermogen: het vermogen van elektrische machines wordt in watt weergegeven. In principe geldt: hoe meer watt, des te hoger het vermogen. Maar dat is geen solide criterium voor de kracht van een boorhamer, omdat die ook sterk van de constructie en de kwaliteit van de onderdelen afhangt. In ieder geval kun je met meer watt langer doorwerken, zonder dat de boor oververhit raakt. Houd als ondergrens voor een elektrische boorhamer ongeveer 500–600 watt aan.  

Het bovenstaande geldt voor machines met een snoer. Voor veel klusjes van doe-het-zelvers zijn accuboorhamers echter ook interessant. Bij deze machines wordt het vermogen uitgedrukt in volt. Bosch biedt bijvoorbeeld accumachines met een 12 volt- en 18 volt-accusysteem aan.

• Aantal slagen: deze waarde geeft de hoeveelheid slagen per minuut aan in bpm (beats per minute). Met ca. 4.000 bpm heb je een goed aantal slagen.
• Slagkracht: deze waarde in joule geeft aan met welke energie de boorhamer slaat. Met een slagkracht van 0,6 joule kan bijvoorbeeld beton al worden doorboord, voor het beitelen of boren van grotere diameters kun je het best een machine met meer joules ter hand nemen.    
• Boorschacht: de meeste boorhamers zijn tegenwoordig uitgerust met de door Bosch ontwikkelde SDS-boorschacht. Die garandeert enerzijds een optimale krachtoverbrenging en maakt anderzijds het snelle verwisselen van boren mogelijk, zonder gebruik van gereedschap.

Behalve deze basiskenmerken zijn er andere features die de werking en de gebruiksvriendelijkheid van boorhamers verbeteren. Daartoe behoort het omkeren van de boorrichting, bijvoorbeeld om schroeven los te draaien of Bosch Vario Lock voor het kiezen van verschillende posities voor de beitel (die niet mag draaien).

Sommige boorhamers beschikken zelfs over een aandrijving waarbij tussen twee snelheden kan worden gekozen voor de optimale combinatie van het toerental en draaimoment. Met Bosch Electronic Speed Control heb je daarnaast de beschikking over een staploos toerental voor het werken met verschillende materialen.

Het is uiteraard belangrijk dat je bij het werken met zulke krachtige machines als boorhamers voldoende aandacht besteedt aan de arbeidsveiligheid. Houd je altijd aan de volgende basisregels:

• Draag altijd een veiligheidsbril en gehoorbescherming. Tijdens het beitelen moet je ook werkhandschoenen dragen.
• Let erop dat je stevig staat, vooral als je op een ladder of steiger werkt.
• Controleer vooraf of de beitel of boor stevig vastzit in de boorschacht.
• Trek altijd de stekker uit het stopcontact of verwijder de accu voor je overgaat tot het verwisselen van de boor.

Met een boorhamer kun je beitelen en boren. Hij is je steun en toeverlaat voor het grovere werk. Wil je gaten boren in gewapend beton, grindbeton of ander hard beton? Moet je sleuven voor kabels en snoeren maken? Of wil je misschien tegels van een betonnen muur bikken? Dan is een boorhamer precies wat je zoekt.

Over het algemeen heb je vooral wat aan een boorhamer als je een zware klus moet klaren. Voor het nauwkeurig boren van gaten in zachte materialen kun je beter een boormachine gebruiken.

In principe kun je met alle boorhamers tegels of pleister verwijderen. Kleinere boorhamers zijn slechts tot op zekere hoogte geschikt om mee te beitelen. Ze raken door hun geringe vermogen snel aan hun grenzen als je met zeer hard materiaal aan de slag gaat of als je zeer veel materiaal wilt verwijderen.

Als je een beitelfunctie nodig hebt, let er dan op dat de boorhamer een draaistop heeft. Daarmee kun je de draaiende beweging stopzetten. Vervolgens plaats je een beitel in de SDS-boorschacht, die door de hamerfunctie wordt omgetoverd tot drilboor.

Boorhamers en klopboormachines onderscheiden zich niet alleen qua werking, maar ook voor welke doeleinden ze geschikt zijn en hoeveel spierkracht je moet gebruiken.

Bij een boorhamer spreekt de naam eigenlijk voor zich: de hamer en de boor werken samen. Terwijl de boor draait, zorgt het slagwerk van de hamerfunctie voor de slagen – zoals met een hamer en een beitel. Het slagwerk is groter dan bij een klopboormachine en verpulvert het materiaal. De slagfrequentie is lager, maar door de hamerfunctie valt de slagkracht van een boorhamer toch een stuk hoger uit.

Een klopboormachine heeft eveneens een slagwerk, maar de energie wordt puur mechanisch opgewekt. Daarbij grijpen de tegenover elkaar liggende tanden van twee schijven in elkaar, die daarmee de boorspil horizontaal op en neer laten bewegen.

Dit mechanische slagwerk is een stuk minder sterk dan dat van een boorhamer, maar wel veel nauwkeuriger. Daarom is een klopboormachine geschikter als je gaten in niet al te harde materialen wilt boren.

Het mechanisme van een klopboormachine begint alleen te werken als je met kracht tegen het object drukt waar je een gat in wilt boren. Hoe harder het materiaal, des te meer kracht je moet zetten. De boorhamer hoef je daarentegen alleen in de juiste positie te houden en een klein beetje druk te geven om de hamerfunctie in gang te zetten.

In dit artikel lees je hoe je een goede klopboormachine voor doe-het-zelvers vindt, ook voorzien we je van advies over het boren van gaten in een betonnen muur.

Wat het aantal pk’s is voor een auto is het aantal watt voor een boorhamer. Een boorhamer met 900 watt is twee keer zo sterk als een model met 450 watt.  

Hoeveel watt je nodig hebt, hangt van verschillende factoren af – bijv. of je de machine af en toe of regelmatig gebruikt. Boor je zeer vaak in hard of dik beton? Dan kun je het best investeren in een machine met een hoog wattage.

Joule is de meeteenheid voor slagenergie, die niet altijd op dezelfde wijze wordt bepaald. Let erop dat de fabrikant Procedure 05 van de European Power Tool Association (EPTA) gebruikt. Met dit gestandaardiseerde meetproces kun je de slagenergie van verschillende boorhamers eenvoudig met elkaar vergelijken.

Een boorhamer is bedoeld voor het boren van gaten in harde materialen zoals beton. Bij het bouwen, verbouwen of renoveren van je eigen huis moet je vaak in de muur of het plafond boren. In dat geval zou een boorhamer tot je basisuitrusting moeten behoren.

Bovendien kun je boorhamers waarbij je de draaibeweging kunt uitschakelen voorzien van een beitel en gebruiken voor afbik- en sloopwerk.  

Je kunt relatief eenvoudige klusjes met een boorhamer uitvoeren, zoals een nieuw huisnummer aanbrengen op een bakstenen buitenmuur. Maar ook voor het maken van sleuven in een muur voor de aanleg van stroom- en waterleidingen en voor het creëren van een grotere gaten met een boorkroon – bijv. voor een inbouwdoos – is een pneumatische boorhamer ideaal.