De gazondokter - eerste hulp bij gazonproblemen

Het gazon moet groen, weelderig, dicht en gezond zijn. Zo nu en dan komen zelfs goed onderhouden gazons, gele vlekken, mos, onkruid, brandwonden en andere schade voor. Om je gazon weer groen te maken, moet je weten waardoor het wordt belast. We laten je zien hoe je gazonproblemen kunt herkennen en op te lossen. 

Een van de meest voorkomende problemen waarmee gazoneigenaren te maken krijgen, is mos, dat zich tussen het gras kan verspreiden en zelfs grote delen van het gazon kan overnemen. Het groene kussen verspreidt zich ook vaak tussen straatstenen - lees hier hoe je er vanaf komt.

Mogelijke oorzaak:

Verkeerde zaadmengsel voor de locatie

Tip van de gazondokter:

Om te voorkomen dat mos überhaupt in het gazon groeit, kun je bij het aanleggen van het terrein de richting bepalen. Het is belangrijk om de juiste grassen te kiezen. Als het gazon in een schaduwrijk deel van de tuin ligt, kies dan een zaadmengsel dat 5-10 procent ruw gras bevat. De samenstelling van het grasmengsel staat op de verpakking. Alleen schaduwtolerante soorten kunnen zich op deze plek ontwikkelen. Andere grassen blijven echter fragmentarisch en kunnen na een tijdje weer verdwijnen. Zo heeft het mos vrij spel en neemt het snel het gebied over.

Mogelijke oorzaak:
Verdichte grond of wateroverlast

Tip van de gazondokter:

Door de grond diep los te maken, creëer je ook de beste startomstandigheden voor je gazon wanneer je een nieuw gazon plant. Op verdichte grond zal het gazon het echter moeilijk hebben. Als de grond erg verdicht is, helpt het om de grond te beluchten. Hierbij worden met een beluchter holtes in de grond tot een diepte van ongeveer 10 centimeter gemaakt, waardoor water en lucht in de bodemzone kunnen dringen. Voor het beluchten zijn holle tanden die het bodemmateriaal uitsnijden ideaal. Je kunt ook een eenvoudige graafvork gebruiken, waarmee je meerdere keren door het gazon prikt en een beetje heen en weer beweegt. De grond wordt direct losgemaakt door deze iets op te tillen. Vul de ontstane gaten met zand zodat ze lang doorlaatbaar blijven voor water, lucht en voedingsstoffen.

Mogelijke oorzaak:

Onregelmatig gazon door verkeerde verzorging

Tip van de gazondokter:

Als er mos op uw goed aangelegde gazon verschijnt, kan dit verschillende oorzaken hebben, waaronder verkeerd maaien. Regelmatig maaien is belangrijk, maar een leefgazon mag niet dieper dan 4-5 cm gemaaid worden. Als de grasmaaier te laag staat ingesteld, veroorzaakt dit aanzienlijke schade aan veel grassoorten, met als gevolg dat deze zich terugtrekken. Als het mos zich eenmaal heeft verspreid, moeten er speciale maatregelen worden genomen om dit te bestrijden. Voor losse mosnesten kun je een verticuteermachine gebruiken om het mos uit het gazon te trekken. De UniversalVerticut 1100 snijdt bovendien in de grond en bevordert zo de nieuwe grasgroei. Je kunt verticuteermachines bij tuincentra en bouwmarkten huren. Na het verticuteren wordt het gazon geëgaliseerd en bemest met langzaam vrijkomende mest, zodat de grassen zich kunnen vestigen en het gazon weer mooi dik wordt. Om bodemverdichting te voorkomen, kun je na het verticuteren een kleine hoeveelheid zand (1 liter/m2) in de eerder geverticuteerde grasmat harken. Als er na het verwijderen van het mos grotere gaten ontstaan, moet je zeker opnieuw zaaien.

Mogelijke oorzaak:

Te zure grond

Tip van de gazondokter:

De pH-waarde van de bodem speelt een belangrijke rol voor je gazon: Als het te laag is, is de grond zuur, trekt het gras zich terug en maakt plaats voor het mos. Je kunt een pH-bodemtest gebruiken om de pH-waarde te bepalen. Als de pH-waarde eigenlijk te laag is, kun je de grond het beste bekalken. De beste tijd voor kalken is het vroege voorjaar, d.w.z. februari tot maart. Wij raden aan om 150 g/m² koolzuurhoudende kalk aan te brengen. Omdat de kalk zo fijn is als stof, moet je het op een windstille dag aanbrengen, bij voorkeur met een strooier. Als de pH-waarde te hoog is, kun je bemesten met Epsomzout, ijzersulfaat of ammoniakhoudende stikstofmeststoffen volgens de aanwijzingen op de verpakking.

Mogelijke oorzaak:

Een gebrek aan voedingsstoffen
Tip van de gazondokter:

Andere oorzaken voor de verspreiding van mos kunnen een gebrek aan voedingsstoffen zijn. Als er veel mos in het gazon zit, is het raadzaam speciale producten te gebruiken, zoals meststof met mosverdelger. Je kunt zo'n product het beste in de lente gebruiken. Mocht zich in de loop van het jaar weer mos vormen, dan kun je de behandeling in het vroege najaar opnieuw uitvoeren.

Mogelijke oorzaak:

Gebrek aan licht of herfstbladeren op gazons
Tip van de gazondokter:

Liggen er nog bladeren op je gazon die niet voor de winter zijn geruimd? Het ontneemt de stengels hun licht en daardoor verdorren ze. Je kunt ze eenvoudig met de Universal LeafBlower van Bosch verzamelen, en kan de Universal GardenTidy 2300 bladblazer dan zelfs de bladeren opzuigen. Een te schaduwrijke plek kan ook een probleem zijn. Onder naaldbomen en walnoten heeft een gazon het ook moeilijk - maar hier is het minder te wijten aan het licht dan aan het dichte tapijt van naalden op de grond en de wortelconcurrentie, of de juglone die de bladeren van de walnotenboom afscheiden en dus groei rondom voorkomen.

Net als bij mos in het gazon zijn er verschillende oorzaken voor het ontstaan van onkruid. De lastigste planten zijn vooral klaver, maar ook paardenbloem, weegbree, madeliefjes en, onder de grassen, vooral eenjarige pluimen. Het is geheel aan jou om te beslissen wanneer de kruiden en grassen je te veel worden en je tegenmaatregelen wilt nemen. In siergazons wordt onkruid meestal niet getolereerd, hoewel madeliefjes en klaver op een speelgazon niet zo slecht zijn.

Mogelijke oorzaak:

De verkeerde zaadjes
Tip van de gazondokter:

Om te voorkomen dat er onkruid groeit, speelt het juiste grasmengsel opnieuw een belangrijke rol. Enerzijds moeten de grassen geschikt zijn voor de standplaats, anderzijds kunnen inferieure zaden ook onkruid en onkruid bevatten. Gebruik daarom RSM-zaden bij het aanleggen van nieuwe gazons, met deze mengsels is de zuiverheid gegarandeerd.

Mogelijke oorzaak:

Een gebrek aan voedingsstoffen
Tip van de gazondokter:

Om klaver uit het gazon te verbannen, helpt het als het gebied voldoende van voedingsstoffen wordt voorzien.

Mogelijke oorzaak:

Hardnekkig onkruid
Tip van de gazondokter:

Sommige wilde kruiden kunnen mechanisch worden verwijderd met de verticuteermachine. Als er maar een paar vervelende kruiden zijn, kun je deze er eenvoudig uitsnijden met een oud mes. Er zijn tegenwoordig echter ook semi-automatische snijmachines die je werk gemakkelijker maken.

Als alle maatregelen niet helpen, is het mogelijk om selectieve groeiherbiciden te gebruiken. Er mogen echter alleen producten worden gebruikt met de aanduiding “Toegestaan voor gebruik in huis en volkstuinen”. Informeer vooraf bij landbouwbureaus, tuinacademies of gespecialiseerde markten.

Verschillende schimmelpathogenen kunnen schade aan je gazon veroorzaken. Schimmels verspreiden zich wanneer

• de grasstand tijdens de winter te hoog wordt,
• de grasstand te dicht is,
• bladeren op het gazon blijven liggen en er niet worden opgeruimd,
• het gazon in de schaduw ligt en de verkeerde grassen zijn gezaaid,
• er in de herfst te veel stikstof is bemest,
• er wekenlang een sneeuwdek blijft liggen,
• de grassen een tekort aan kalium en micronutriënten hebben.

Mogelijke oorzaak:

Sneeuwschimmel
Tip van de gazondokter:

Sneeuwschimmel komt tussen september en maart voor. Je kunt de ziekte herkennen aan kleine ronde vlekjes die in de lente groter worden, in elkaar overlopen en bedekt zijn met een witgrijze tot roodachtige laag. Je kunt de schimmel bestrijden door te verticuteren en te beluchten. Als preventieve maatregel moet je het gazon regelmatig maaien, in de herfst de bladeren verwijderen en een meststof op basis van kalium gebruiken.
 

Mogelijke oorzaak:

Roodpunt
Tip van de gazondokter:

Roodpunt komt vooral tussen juni en oktober voor. Je herkent ze aan de onregelmatig gevormde vlekken en roze bladpunten van de grassen. Het gazon ziet er ook uitgedroogd uit. Maai regelmatig en verwijder het maaisel. Ook hier kan een robotmaaier je bij helpen, want deze maait niet alleen maar verzamelt het maaisel ook direct. Ontdek hier de voor- en nadelen ervan. Bemesting volgens de vereisten kan de ziekte voorkomen.

Mogelijke oorzaak:

Roestziekte of gazonroest
Tip van de gazondokter:

Van april tot september verschijnen er soms gele tot bruine korsten op het gras. Deze symptomen duiden op roestziekte, hoewel de grassen meestal onvolgroeid lijken. Tot de waardplanten voor de roestschimmel behoren barbies en mahonia. Als de struiken dicht bij het gazon staan en de ziekte uit de hand loopt, moeten ze worden verwijderd. Als preventieve maatregel moet je regelmatig, maar niet te diep , maaien en indien nodig bemesten.

Mogelijke oorzaak:

Bladvlekken
Tip van de gazondokter:

Ovale, donkerbruine, witachtige binnenbladvlekken verschijnen van april tot september. Verminder de stikstofbemesting om de schimmel onder controle te houden. Verticuteren en niet te diep maaien kunnen ook bladvlekken voorkomen of bestrijden.
 

Mogelijke oorzaak:

Heksenkringen
Tip van de gazondokter:

Veel gazoneigenaren kennen de symptomen maar al te goed: Heksenkringen worden veroorzaakt door verschillende soorten schimmels en kunnen het hele jaar door voorkomen:

Type 1: Het gras sterft af in een ring en aan beide zijden van de heksenkring ontstaat een donkere randzone.

Type 2: Er ontstaat een donkergroene ring met toenemende groei, soms zijn er vruchtlichamen.

Type 3: Op het gazon zijn vruchtlichamen van paddestoelen te zien, gerangschikt in een cirkel.

De schimmels die verantwoordelijk zijn voor heksenkringen beschadigen het gazon niet rechtstreeks, maar leven van het organisch materiaal. Als de grassen uitdrogen, kan dat komen door een gebrek aan water dat in de wortelzone ontstaat of door giftige afbraakproducten veroorzaakt door de schimmels.

Omdat de heksenkringen behoorlijk hardnekkig kunnen zijn, kun je bodemverdichting beter voorkomen door te verticuteren en te beluchten. Bemest met langzaam vrijkomende mest om zowel over- als onderbemesting te voorkomen. Heb jij een heksenkring? Prik dan in de myceliumlaag van de paddenstoelen, bijvoorbeeld met een graafvork. Vervolgens moet je grondig water geven, bij voorkeur door het water te verrijken met een bevochtigingsmiddel om het water beter te kunnen vasthouden.
 

Vooral woelmuizen en mieren, maar ook mollen, komen vaker in gazons voor en veroorzaken schade. Ze moeten met de nodige voorzichtigheid worden weggejaagd, omdat ze ook tot de nuttige dieren in de tuin behoren.

Mogelijke oorzaak:

Mollen
Tip van de gazondokter:

Mollen maken de grond los en vernietigen schadelijke larven. Eigenlijk zou je dus blij moeten zijn als je mollen in de tuin hebt. Als ze echter in grote aantallen in het gazon voorkomen, kunnen ze een echte plaag worden en zelfs de grasmat vernietigen. Er zijn verschillende manieren om ze te verdrijven, bijvoorbeeld door zure melk of azijn in de gangen te gieten.

Mogelijke oorzaak:

Woelmuizen
Tip van de gazondokter:

Woelmuizen lusten niet alleen groente- en bloemwortels, maar ook graswortels. Je kunt hun activiteit herkennen als je licht verhoogde gangen in het gazon ziet. Je moet de gangpaden waterpas maken zodat de grassen weer grondcontact krijgen.. Bestrijding met vallen is toegestaan.

Mogelijke oorzaak:

Mieren
Tip van de gazondokter:

Als er steeds meer mieren in het gazon aanwezig zijn, kun je de nesten met korte tussenpozen besproeien. Het stoot de dieren af en gaan weg.

Heb je de vorige oorzaken kunnen uitsluiten en vertoont je gazon nog steeds gaten? Dan zijn intensief gebruik, wateroverlast, bemestingsfouten of hitte mogelijke redenen.

Mogelijke oorzaak:

Intensief gebruik
Tip van de gazondokter:

Als het gazon intensief wordt belast, bijvoorbeeld als er veelvuldig op het gazon wordt gevoetbald of als er niet voldoende bemesting wordt toegepast, kunnen er gaten in het gazon ontstaan. Als het gazon in de schaduw van grote bomen ligt, zullen de boomwortels water en voedingsstoffen voor zichzelf opnemen, de grassen zullen voor zichzelf zorgen en zich dan ook terugtrekken. Om dergelijke kale plekken te voorkomen, mag het gazon niet aan zulke zware belastingen worden blootgesteld. Geef het meer rust en gebruik een robuust gazonmengsel om opnieuw in te zaaien. Als het gazon onder bomen steeds dunner wordt, moet je het vaker water geven en bemesten. Weet je dat jij en je gezin het gazon intensief zullen gebruiken? Maak dan een gezinsvriendelijke tuin.

Mogelijke oorzaak:

Wateroverlast

Tip van de gazondokter:

Als er drassige plekken in het gazon aanwezig zijn, kan dit bijvoorbeeld door zeer kleiachtige grond komen. Een verdichte bodem kan nauwelijks water opnemen; als het hevig regent, staat het water gewoon stil.  Het beste is om de grond op de beschadigde plekken uit te graven, goede tuinaarde met grof zand in een verhouding van 1:1 te mengen, en het uitgegraven gebied op te vullen. Zaai nu opnieuw en druk de zaden aan, bijvoorbeeld met de achterkant van een hark. Geef goed water totdat het gras begint te groeien.

Mogelijke oorzaak:
Bemestingsfouten

Tip van de gazondokter:

Te veel kunstmest is net zo schadelijk als te weinig kunstmest. Als je gazon op sommige plekken geel wordt, kan dit te wijten zijn aan overbemesting. Ook onjuiste gewasbeschermingsmaatregelen kunnen de oorzaak van vergeling of verkleuring zijn. Verminder de hoeveelheid kunstmest en volg de instructies op de verpakking. Als er gewasbeschermingsmaatregelen nodig zijn, informeer dan vooraf in de speciaalzaak. Je moet je zeker aan de doseringsaanbevelingen houden.

Mogelijke oorzaak:
Hitte of droogte

Tip van de gazondokter:

Bij langdurige extreme hitte kan het gazongras zelfs verbranden, maar zeer droge winters eisen ook hun tol van het gazon. Tijdens lange periodes van droogte ontstaat er droogteschade in het gazon. In dat geval moet je dode grassen losharken en bij het compost doen, waarna je de grondlaag eronder losmaakt met een spitvork. Als er kale plekken zijn ontstaan, kan een gazonreparatiemengsel uitkomst bieden. Zorg voor voldoende watertoevoer tot het gras opkomt.

Als je meer wilt weten over wanneer welke tuinklussen moeten worden uitgevoerd, kun je in onze tuinkalenderhet juiste moment vinden voor alle belangrijke activiteiten.