Een plafond verlagen – handleiding met handige tips
- MoeilijkheidMoeilijk
- Kosten40–70 euro/m² (inclusief ca. €6–12/m² for insulation material)
- Duur1 d
Inleiding
Een plafond verlagen kan zeer de moeite waard zijn – of het nu is om esthetische redenen, geluidsisolatie of om de ruimte energie-efficiënter te maken en zo kosten te besparen. Je kunt je nieuwe plafond naar believen vormgeven, eventueel verlichting – zoals spotjes – in het plafond aanbrengen en de kabels wegwerken in de tussenruimte.
In dit doe-het-zelf-artikel laten we zien hoe je dit project stap voor stap zelf kunt uitvoeren en vertellen we je alles wat je moet weten over het verlagen van een plafond met behulp van gipsplaten.
Planning
Wat zijn de voordelen van een verlaagd plafond? Welke materialen zijn geschikt? Welke soorten plafonds zijn er? Deze en andere vragen beantwoorden we hier voor je.
Waarom je je plafond zou moeten verlagen – alle voordelen in een oogopslag
- Verlaagde plafonds maken zaken als verlichting veel gemakkelijker. Je kunt de kabels bijvoorbeeld mooi wegwerken boven het plafond. De lege ruimte tussen het oude plafond en het verlaagde plafond voorkomt dat er zich warmte ophoopt. Daarnaast is het onderhoud erg eenvoudig.
- Hoge plafonds, vooral in oude gebouwen, zijn niet voor iedereen een pretje: het verwarmen van dergelijke hoge ruimtes is allesbehalve energiezuinig. Door het grotere volume van de ruimte duurt het veel langer om de gewenste temperatuur te bereiken.
- Geluidsisolatie kan ook een rol spelen. Als je plafond het lawaai van je bovenburen doorlaat, kun je de ruimte tussen het oude en het nieuwe plafond voorzien van geluidsisolatie. Hierover later meer.
- Door het plafond te verlagen, lever je een positieve bijdrage aan de akoestiek in de kamer. Kamers met hoge plafonds hebben vaak veel galm. Een reden hiervoor is dat de meubels meestal niet tot het plafond niet reiken en het geluid dus niet kunnen absorberen. Dit wordt dan teruggekaatst en de overlapping van de geluidsgolven klinkt als een galm of, in extreme gevallen, als een echo. Met een lagere plafondhoogte kun je dit effect tegengaan en verbeter je de akoestiek van de ruimte.
- Het verlagen van het plafond kan de kamer ook mooier maken. Als het huidige plafond behoorlijk versleten is, kan een verlaagd plafond dit mooi verbergen.
De verschillende soorten plafonds
Ten eerste moet je weten wat de uitgangssituatie is van de ruimte waarin het plafond moet worden verlaagd.
In een woon- of slaapkamer is de situatie meestal vrij eenvoudig. De enige uitdaging is soms het boren van de gaten als de muren en het plafond van beton zijn. Met een gewone boormachine kom je niet ver, omdat deze niet krachtig genoeg is. Hiervoor heb je zwaar geschut nodig in de vorm van een pneumatische boorhamer.
Als je niet zeker weet van welk materiaal je muur is gemaakt, zal onze tutorial over het testen van muurtypes je zeker helpen.
In de badkamer liggen de zaken iets ingewikkelder. De muren zijn er vaak betegeld en je moet precies weten waar alle leidingen in de muur lopen. Er is ook vaak een hoge luchtvochtigheid in de badkamer, vooral na het douchen. Daar moet je extra aandacht aan besteden bij het verlagen van je plafond.
Schuine plafonds zijn een onderwerp op zich. Niet alleen het inrichten van je huis met schuine plafonds kan een uitdaging zijn, maar ook het plaatsen van een nieuw plafond. Schroom niet om in dat geval een expert om advies te vragen.
Een plafond plaatsen van hout of metaal – wat is het meest geschikt?
Bij het plannen betreft de eerste vraag het materiaal: wil je een plafond plaatsen met een constructie van hout of metaal?
Houten plafonds zijn omslachtig en moeilijker te realiseren dan metalen plafonds. Het duurt langer om ze te installeren, ze wegen veel meer, ze moeten uitvoeriger worden bevestigd en houten elementen zijn niet zo gemakkelijk te vervangen. Bovendien is het plaatsen van een verlaagd plafond met een dragende constructie van metaal ook nauwkeuriger. Hout zet uit en krimpt bij verschillen in temperatuur en vochtigheid, omdat het een natuurlijk materiaal is dat niet stijf blijft zoals metaal.
Het grootste voordeel van metaal is echter iets anders: voor het verlagen van het plafond zijn er metalen sets verkrijgbaar in verschillende afmetingen. Deze omvatten U- en C-profielen, bijpassende plafondhangers en profielverbindingen die zijn afgestemd op de afzonderlijke onderdelen. Het bevestigen van een plafond met U- en C-profielen is vooral geschikt voor een geringere hoogte tot 12,5 cm vanaf het oorspronkelijke plafond (de gebruikelijke maximale lengte van plafondhangers). Als je je plafond lager wilt plaatsen, moet je voor een dragende constructie van hout kiezen, die je op elke gewenste hoogte kunt installeren. Aangezien de prijs vrijwel hetzelfde is voor hout en metaal, raden we – mits de hoogte geen obstakel vormt – metalen plafondophanging aan.
Of je kiest voor hout of metaal speelt een ondergeschikte rol in het resultaat. Hoewel de werkstappen verschillen, is het belangrijkste dat je uiteindelijk een stevige, dragende constructie hebt. In onze instructies laten we je zien hoe je het plafond kunt plaatsen met behulp van metalen sets en gipsplaten.
Welke profielen zijn geschikt voor het plaatsen van een plafond?
Wat zijn nou precies U- en C-profielen? Als je jezelf deze vraag ooit hebt gesteld, dan hebben we hier het antwoord voor je.
Het verschil tussen U- en C-profielen
U- en C-profielen zijn de belangrijkste gipsplaatprofielen. De namen van de profielen hebben betrekking op de vorm van hun uiteinden. Beide profielen hebben in principe een U-vorm, maar de uiteinden van U-profielen zijn recht, terwijl die van C-profielen in een scherpe hoek gebogen zijn. Bij de constructie van wand- en plafondconstructies zorgen U-profielen voor de basis en de richting, terwijl C-profielen naderhand zorgen voor stabiliteit. U-profielen worden aan twee tegenoverliggende muren bevestigd. Vervolgens bevestigen we C-profielen als dragende constructie.
Plafond plaatsen met behulp van een laser
Het plafond is meestal niet zo gemakkelijk te bereiken en je hebt bijna altijd een ladder nodig. Dit is vooral vervelend bij het meten en markeren. Je moet hem elke keer weer neerzetten, de waterpas opnieuw plaatsen en er altijd voor zorgen dat je een constante hoogte aanhoudt, dat alles waterpas is en niet wegglijdt. Afhankelijk van de lengte van je project kan dit meerdere uren in beslag nemen, omdat je ook rekening moet houden met deze stap bij het aansluiten van de C-profielen op de plafondhangers.
Je kunt enorm veel tijd besparen met behulp van een lijnlaser. Het enige wat je hoeft te doen is hem in het midden van de kamer te plaatsen en eenmalig op de juiste hoogte uit te lijnen. Teken nu met een potlood markeringen op de muur met ongeveer een meter ertussen en je hebt deze stap in slechts een paar minuten voltooid.
Om de juiste hoogte van de C-profielen te bepalen, zodat het plafond later recht hangt, kun je een plastic sjabloon met magneten gebruiken (verkrijgbaar bij bijna elke bouwmarkt). Bevestig de sjabloon aan elk van de C-profielen en zorg ervoor dat de laser tijdens het uitlijnen op de juiste markering ligt. De kosten van een lijnlaser kunnen zichzelf snel terugbetalen, vooral als je in meerdere kamers het plafond wilt verlagen. Je bespaart zo niet alleen tijd, maar ook is het werk een stuk minder stressvol – op deze manier kun je dit project ook in je eentje uitvoeren.
De juiste geluidsisolatie voor het plafond
Geluid kan gemakkelijk door een plafond dringen. Dit heeft te maken met het principe van contactgeluid. Om dit te voorkomen, moet je bij het plaatsen van een plafond altijd direct contact met de muur vermijden, zodat er geen geluidsgolven via de constructie in de ruimte doordringen. Houd hier rekening mee bij elke stap van het project.
Het is het beste om plafondhangers te gebruiken en de U-profielen te isoleren met isolatietape – zelfs als je geen echte geluidsisolatie wilt aanbrengen. Als je wel geluidsisolerende maatregelen wilt nemen, is dit het ideale moment om dat te doen.
Aan de slag – stap voor stap het plafond verlagen
Voor het plaatsen van een verlaagd plafond kiezen we hier voor een methode met gipsplaten.
plafond voorbereiden
Markeer de gewenste hoogte van het plafond op de muur. Je kunt het beste een laser gebruiken om tijd te besparen. Als je geen laser bij de hand hebt, trek dan met een potlood een lijn langs deze hoogte met behulp van een waterpas. Zorg ervoor dat je altijd waterpas blijft, want anders wordt je plafond later scheef.
U-profielen aan de muur aanbrengen
De volgende stap is het bevestigen van de U-profielen aan de muur. Deze markeren de toekomstige hoogte van het plafond (houd ook rekening met de dikte van de gipsplaat). Breng nu isolatietape aan op de profielen aan de muurzijde, druk ze naar beneden langs de gemarkeerde lijn en boor gaten door de profielen in de muur op regelmatige afstanden van niet meer dan 50 cm.
In onze handleiding over het boren in betonnen muren laten we zien hoe je dit eenvoudig kunt doen. Vergeet niet dat je een boorhamer nodig hebt voor betonnen muren. Gebruik geschikte pluggen en schroeven om de profielen te bevestigen.
plafondhangers bevestigen
Zelfs als geluidsisolatie niet je belangrijkste doel is bij dit project, is het belangrijk om het plafond volledig los te koppelen van de dragende constructie van het huis, omdat geluidstrillingen anders de hele ruimte in worden geleid.
Als je je plafond wilt uitrusten met geluidsisolatie, moet je geluidsisolerende plafondhangers gebruiken in plaats van normale plafondhangers. Markeer de positie van de hangers met een krijtlijn en potlood. De hangers moeten 15-20 cm van de muur en 50 cm uit elkaar hangen. Bevestig ze met geschikte schroeven en pluggen en houd je aan het maximale draagvermogen (zie de instructies van de fabrikant).
basisprofielen aanbrengen
Aangezien de onderdelen van je metalen ophangsysteem onderdeel zijn van een integrale set, kun je de C-profielen gemakkelijk tussen de hangers schuiven. Gebruik een waterpas of laser en een plastic sjabloon om te controleren of alles correct is geplaatst en waterpas is.
Schroef de profielen aan de hangers. Onze tip: gebruik hiervoor TEX-schroeven. Deze zijn zelftappend en bieden extra houvast en stabiliteit dankzij de schroefdraad die tot aan de schroefkop reikt. Om de lengte van de profielen aan te passen, kun je ook twee profielen samenvoegen met een verbindingsstuk. Knip te lange profielen af met een blikschaar.
Draagprofielen bevestigen (isolatie optioneel)
Nu is het tijd voor de C-profielen, die als draagprofielen dienen voor de gipsplaten en je constructie de nodige stabiliteit geven. Schuif eerst de draagprofielen in de muurprofielen en verbind ze met dwarsverbinders. Als je het plafond wilt uitrusten met isolatiemateriaal, vul je de tussenruimtes stap voor stap op met het materiaal van je keuze (bij voorkeur steenwol). Zorg ervoor dat de hartstand tussen de draagprofielen niet meer dan 50 cm bedraagt.
gipsplaten aan het plafond bevestigen
Om te voorkomen dat de voegen later scheuren als het plafond beweegt, plak je de muur op de betreffende punten af met voegband. Bevestig nu de gipsplaten met de lange zijde haaks op de draagprofielen en schroef ze vast aan de profielen. Begin in het midden of in een hoek om te voorkomen dat de platen worden samengedrukt.
Om de platen op maat te snijden, maak je eerst aan de zichtzijde een snede met een veiligheidsmes en breek je de plaat vervolgens op gecontroleerde wijze met behulp van een harde rand, bijvoorbeeld van een tafel. Gebruik vervolgens je veiligheidsmes om het paneel helemaal door te snijden. Om de voegen gemakkelijker te kunnen vullen, kun je de gipsplaten vooraf met een kantschaaf bewerken.
voegen vullen met plamuur en platen behandelen met grondverf
De laatste stap is het vullen van de voegen en schroefgaten. Oneffenheden kun je gemakkelijk wegschuren. Verwijder de resten van het voegband en zet de gipsplaten in de grondverf alvorens je ze gaat beschilderen, omdat ze de verf anders opzuigen. Zo krijg je later het perfecte kleurresultaat.
Ben je nog op zoek bent naar handige tips? Alles wat je moet weten over kwasten, verf en de juiste techniek vind je in onze handleiding over muren schilderen.
Gefeliciteerd! Je hebt met succes zelf je plafond geplaatst. Ontdek op onze website nog veel meer doe-het-zelf woontrends & woonideeën of bekijk ons YouTube-kanaal met talloze gedetailleerde tutorials voor jouw woonruimte. Misschien ligt je volgende project hier al op je te wachten.