Bosch Global
Gereedschappen voor Huis & Tuin

Groenten- en fruitsoorten voor in de schaduw

1_Strauss_12191661
Zure kersen ontwikkelen aromatisch fruit met slechts een klein beetje licht. Credit: Image Professionals / Strauss, Friedrich

Niet iedereen heeft zon in zijn tuin of op zijn balkon. Fruit en groenten kunnen echter ook in de schaduw worden geteeld. Je moet gewoon de geschikte soorten kiezen. Hier lees je welke dat zijn.

Groeien fruit en groenten ook in de schaduw?

Veel mensen associëren groente- en fruitteelt met weelderige bloembedden, en prachtige bomen of struiken in de brandende zon. Veel groenten en fruit groeien ook in de schaduw en leveren heerlijke vruchten op.

Je moet echter geen fruit of groenten in de directe omgeving van grote en groenblijvende bomen telen. Hier is het gebrek aan licht een minder probleem. In plaats daarvan onttrekken de grote bomen zoveel voedingsstoffen aan de bodem, dat fruit- en groenteplanten er meestal niet meer genoeg aan hebben. Ze kunnen zich dus niet goed ontwikkelen en vormen ook niet veel vruchten.

Maar als je een balkon op het noorden hebt of een schaduwrijk terras, kun je allerlei soorten fruit en groenten telen. Ook in lichte gedeeltelijke schaduw of in de schaduw van gebouwen kunnen lekkere planten worden verbouwd. Het enige belangrijke is dat de planten op de gekozen plaats ten minste drie uur zon per dag krijgen.

2_Strauss_12192060
Ook bonen gedijen goed in een schaduwrijk deel van de tuin. Credit: Friedrich Strauss Gartenbildagentur / Strauss, Friedrich

Welke fruitsoorten groeien in de schaduw?

Planten die in het wild groeien, vooral in het bos, zijn eraan gewend dat ze weinig zon krijgen. Daarom gedijen ze ook goed op schaduwrijke plekken. Tot deze soorten behoren onder andere deze fruitgewassen:

  • Bramen
  • Frambozen
  • Aalbessen
  • Bosbessen
  • Wilde aardbeien
  • Morello kersen

Met al deze planten kan je zelfs op schaduwrijke plaatsen, een goede oogst binnenhalen en heerlijke vruchten plukken.

Vooral exotische vruchten hebben veel licht nodig, omdat ze in hun thuisland door zon en warmte worden bedorven. Als je een lichte plaats hebt, is het de moeite waard ze te kweken omdat ze afwisseling brengen.

3_Strauss_SonjaZelano_13255973
Bramen zijn niet veeleisend en groeien ook op een halfschaduwrijke plaats. Credit: Friedrich Strauss Gartenbildagentur / Zelano, Sonja

Welke groenten groeien in de schaduw?

Deze groenten kunnen in de schaduw worden gekweekt:

  • Bonen
  • Bloemkool
  • Broccoli
  • Veldsla
  • Erwten
  • Sla
  • Spinazie

Al deze gewassen kunnen ook goed tegen een lichte standplaats. In halfschaduw en zelfs in de schaduw gedijen ze echter ook erg goed.

Zorg er echter voor, dat de groenten niet minder licht krijgen dan lichte halfschaduw. Anders hoopt zich in de bladeren nitraat op, dat schadelijk is voor de gezondheid. Dit ontstaat met name bij gebrek aan licht. Hoe feller het licht is, hoe meer nitraat er weer wordt afgebroken. Als je de groenten in de namiddag oogst, is het nitraatgehalte het laagst.

Eenkas kan ook zinvol zijn in de schaduwrijkere tuin of op het balkon, omdat de lagere zonnestraling het risico van oververhitting of verbranding van de planten vermindert. Hier rijpen radijs, koolrabi of snijbiet in de open lucht, nog voor hun eigenlijke oogsttijd.

Als u meer wilt weten over wanneer welke tuinklussen moeten worden uitgevoerd, kunt u het juiste tijdstip voor alle belangrijke taken vinden in onze tuinkalender.

4_Strauss_12197683
Spinazie gedijt goed op zowel zonnige als halfschaduwrijke plaatsen. Credit: Friedrich Strauss Gartenbildagentur / Strauss, Friedrich

Welke kruiden groeien in de schaduw?

Naast groenten en fruit gedijen ook sommige kruiden zonder veel zon, en dus ook in de schaduw. Daartoe behoren:

  • Dille
  • Munt
  • Peterselie
  • Wilde knoflook
  • Bieslook
  • Lievevrouwebedstro

Mediterrane kruiden zoals tijm of rozemarijn kunnen niet in de schaduw worden geteeld. Ze hebben dringend zon nodig om zich goed te ontwikkelen. Plant deze kruiden daarom alleen als je een plek in de volle zon hebt. Alleen de zonnestralen geven deze kruiden hun volle smaak.

Daarentegen kunnen de bovengenoemde kruiden ook zonder problemen in de schaduw worden gekweekt. Ze smaken ook goed als ze op plaatsen zonder veel licht worden gekweekt. Wilde knoflook groeit bijvoorbeeld in de natuur in het bos, en heeft helemaal geen zon nodig. Integendeel: Als het in de directe zon staat, droogt het snel uit.

Sommige van deze kruiden groeien zeer krachtig. Dit betekent dat ze zich vrij snel in het bed verspreiden. Als je het begroeide gebied wilt beperken, kun je het bed met verticaal ingegraven stenen platen of houten latten begrenzen. De woekerende kruiden zouden anders het gazon kunnen bereiken, en daar door de robotmaaier worden gesnoeid.

U kunt de kruiden ook planten in een verhoogd bed of in zelfgemaakte bakken voor op het balkon. Daar worden de grenzen van het plantvak direct vastgelegd en kunt u de krachtig groeiende kruiden trimmen met de Isio snoerloze schaar.

5_living4media_BodoSchieren_11273599
Sommige kruiden, zoals bosstro, groeien ook in de schaduw. Credit: Image Professionals / Schieren, Bodo A.

Teelttips voor groenten en fruit in de schaduw

Planten groeien in de schaduw niet zo goed als op zonnige plaatsen. Daardoor hoef je ze minder vaak water te geven. Ze hebben bovendien minder meststoffen nodig. Gebruik daarom bij bemesting altijd de op de verpakking aangegeven minimumhoeveelheid. Anders raken de planten snel overtollig.

Wilde knoflook hoeft helemaal niet bemest te worden. Hij groeit er niet beter door, maar heeft genoeg aan de voedingsstoffen uit de afgevallen bladeren.

Water verdampt niet snel in de schaduw. De plantengrond droogt dus niet zo snel uit. De luchtvochtigheid rond de planten is dus hoger dan bij planten op zonnige plaatsen. Geef daarom niet te veel water, alleen als de grond droog is aan de oppervlakte. De grond moet altijd licht vochtig, maar niet nat zijn.

De hoge vochtigheid trekt vaak slakken aan. Gebruik slakkenbarrières of strooi wat slakkenkorrels om ze weg te houden.

Extra tip: Als je fruit en groenten in de schaduw van een hoge muur wilt planten, verf de muur dan in een lichte kleur. Het licht wordt dan beter gereflecteerd, en de plaats waar de planten worden verbouwd wordt aanzienlijk opgefleurd. Hierdoor kunnen de planten beter gedijen.