Struiken planten en snoeien

U struiken als potplanten en als kluitplanten, zowel met een kluit als met onbedekte wortels kopen. Potplanten kunnen het hele jaar door geplant worden, maar de beste tijd ervoor is de herfst. Hetzelfde geldt voor de andere twee varianten.

Plant daarom na de zomer. In de herfst hebben de planten weinig water nodig. Het regent ook vaker in de herfst, zodat u minder water hoeft te geven. Tegen het voorjaar zijn de planten goed gesetteld en kunnen ze meteen beginnen te groeien als het buiten weer warmer wordt.

Uitzonderingen hierop zijn enkele bomen en groenblijvende planten die gevoelig zijn voor vorst. Plant deze in het voorjaar in de tuin. Dan hebben ze tot de winter genoeg tijd om te groeien.

De vraag naar de ideale locatie voor struiken kan niet op een algemene manier worden beantwoord. Elke struik stelt andere eisen aan bodem en zonlicht. Als u zich daaraan houdt zullen uw struiken prachtig groeien en gedijen.

Vlinderstruiken hebben bijvoorbeeld vol zonlicht nodig. Rododendron geeft de voorkeur aan lichte schaduw. Vergeet bij de keuze van de plaats van aanplant niet dat de struiken nog gaan groeien. Plan daarom aan alle kanten voldoende ruimte in, anders wordt het later krap.

Als de struiken als scherm of haag moeten dienen, plaats de planten dan zo dicht bij elkaar dat ze snel in elkaar groeien. Afhankelijk van de struiksoort zijn dat er meestal drie tot vier struiken per meter.

Bij het planten van struiken zijn er een paar tips en trucs. Hier leert u stap voor stap hoe u op de juiste manier te werk gaat.

1. Een plantgat graven

Graaf een gat van minstens twee keer de grootte van de kluit van uw struik. Zo hebben de wortels genoeg ruimte.

2. De bodem van het plantgat losmaken

Maak dan de bodem van het plantgat wat losser. Dit gaat vrij eenvoudig met een schop of een riek. Hierdoor kunnen de wortels gemakkelijker in de grond doordringen.

3. Afvoer aanleggen

Vooral bij verdichte bodems is het losmaken zoals beschreven in stap 2 belangrijk. Anders kan het water in het plantgat nauwelijks afvloeien. Er treedt waterverzadiging op, die de struiken kan beschadigen.

Als de grond in uw tuin erg kleihoudend of dicht is, voeg dan een laagje grind of klei aan het plantgat toe. Dit zorgt voor waterafvoer en voorkomt dat uw struik nat wordt.

4. Verpotten

Maak de pot dan voorzichtig los van de kluit. U kunt zeer lange, sterke wortels die met de pot zijn vergroeid met een snoeischaar zijn inkorten.

Let op dat u de wortels zo min mogelijk beschadigt. Dit geldt vooral voor waardevolle planten zoals de magnolia. Het heeft een fijn netwerk van haarwortels. Probeert u het niet te beschadigen.

5. Een struik planten

Plaats de struik vervolgens in het plantgat. Draai de plant zodat de mooiste kant in het zicht komt. De kluit moet zo diep worden geplaatst dat hij gelijk met de omringende grond aan de bovenkant staat.

Voor grotere struiken plaatst u een paal in het plantgat. Het geeft de plant ondersteuning tijdens een storm.

6. De bodem vullen en aanstampen

Meng de uitgegraven grond met rijpe compost of met plantgrond. Hoornspaanders voorzien de struik ook in een vroeg stadium van waardevolle voedingsstoffen. Hoe u gemakkelijk uw eigen compost kunt maken, kunt u hier leren.

U moet in het najaar geen stikstofrijke meststoffen zoals Blaukorn meer toedienen. De planten zouden dan weer beginnen te groeien. Dat maakt ze minder winterhard.

Plaats dan de uitgegraven grond terug in het plantgat en stamp het grondig aan.

8. Water geven

Geef uw vers geplante struik dan grondig water. Zo voorziet u hem van water en sluit u ook eventuele openingen tussen de kluit en de grond.

9. Mulchen

Deze stap is alleen belangrijk voor die struiken die in de natuur in het kreupelhout van bossen groeien. Dit omvat bijvoorbeeld de rododendron, maar ook de toverhazelaar.

Mulch deze struiken met een laagje basthumus na het planten. Hiermee wordt de dikke laag bladeren die onder de planten in het bos zou liggen geïmiteerd.

Als de struiken eenmaal geplant zijn en goed verankerd, zullen ze zich snel zo goed ontwikkelen, dat u slechts af en toe met snoeischaar of  heggenschaar  de struiken hoeft te snoeien.

Het is belangrijk om te weten wanneer de struik bloeit, want dat bepaalt hoe u hem snoeit. Er wordt een onderscheid gemaakt op:

• Voorjaarsbloeiers
• Zomerbloeiers

Snoei de voorjaarsbloeiers ongeveer elke drie jaar direct na de bloei. Ze vormen hun knoppen al in het voorgaande jaar op enkel- of meervoudige plantenscheuten. Als u ze in de herfst snoeit, vallen al die bloeiende planten weg.

Verwijder de oudste en meest luie takken en twijgen van voorjaarsbloeiers. Dit creëert ruimte voor nieuwe, jonge scheuten. Als deze oude takken vrij dik zijn, is een draadloze snoeischaar met stroomvoorziening erg behulpzaam om ze te snoeien. De Easy Prune van Bosch bijvoorbeeld, zal u hier zeer goed van dienst zijn.

Verwijder de oude scheuten volledig, of leid ze af naar jongere takken op dezelfde tak. Om dit te doen, knipt u het hout direct boven een sterke nieuwe scheut.

Voorjaarsbloeiers vormen altijd nieuwe jonge scheuten uit het midden van de struik. De sterkste laat u staan. Kort ze echter in op verschillende hoogtes. Dit bevordert de vertakking.

Onmiddellijk na het verwelken kunt u ook de voorjaarsbloeiers verdelen. Zo verkleint u de kluit en voorkomt u dat de struik oververouderd raakt. Hij ontspruit dan weer krachtig met veel bloemen. Pioenen en kerstrozen zijn hier een uitzondering. Deze planten moet u niet delen.

U moet ook regelmatig zomerbloeiers snoeien. Doe dit zo snel mogelijk bij zacht weer. Dan ontkiemen de planten weer en gaat de bloei langer door.

Wanneer u precies moet snoeien, is een onderwerp van discussie onder de deskundigen. In principe kun je ze het hele jaar door snoeien. Snoeien in de winter heeft echter het voordeel dat de plant door het gebrek aan bladeren beter hanteerbaar is. Als u in de zomer snoeit, zal de plant sneller herstellen.

Als u zomerbloeiers in het vroege voorjaar flink snoeit, vormen ze meestal talloze nieuwe knoppen op de resterende scheutstronken. Dit zal dan de volgende zomer bloemenscheuten opleveren. De bloei zal dan zeer weelderig zijn.

Hoge zomerbloeiers zijn bijvoorbeeld de vlinderstruik of de perovskia. Snoei ze met een snoeischaar of heggenschaar. Dikkere takken kunnen eenvoudig, snel en veilig met de Bosch EasyHedgeCut 18-45 heggenschaar worden verwijderd.

Laat slechts een kort stukje van de scheuten van het voorgaande jaar staan. Er mogen maximaal twee toppen overblijven. Als de struik steeds dichter wordt, verwijder dan de afzonderlijke zwakke scheuten volledig. Dat moet u ook doen met de caryopteris, de amerikaanse sering, de hortensia, kaasjeskruid en heemst.

Lage zomerbloeiers zoals dwergspeirstruiken moeten ook in het voorjaar gesnoeid worden. Ook hier moet dan op een grondige manier gebeuren. Zo ontstaan er in de zomer des te meer bloemen.

De scheuten van deze planten zijn zeer dun en de afstand tussen de knoppen is klein. U hoeft dus niet op veel dingen te letten tijdens het snoeien. Snoei vooral de oude scheuten. Tot een handbreedte boven de grond mag het kaal zijn. Zo kunt u van een rijkelijke bloei in de zomer genieten.

Sommige vaste planten kunnen direct na de eerste bloei grondig worden teruggesnoeid. Dan bloeien ze vaak een tweede keer in hetzelfde jaar. Spoorbloemen, jakobsladder, ridderspoor en bossalie snoeit u tot een handbreedte boven de grond.

Door het snoeien van sommige struiken komt de plant echt tot leven. Andere struiken daarentegen mogen niet worden gesnoeid. U kunt deze soorten herkennen aan het feit dat ze hun bloemen op eenjarige of vaste planten ontwikkelen. Ze blijven ook alleen op de uiteindes van de knoppen van deze takken groeien.

Deze struiken omvatten bijvoorbeeld: Japanse esdoorn, krentenboompje, kornoelje, bruidsbloem, toverhazelaar, goudenregen, magnolia, schijnbeuk, glansmispel, schijnhazelaar, peperboompje, kardinaalsmuts, lampepoetserstruik.

Alle groenblijvende soorten kunnen zich ook zonder snoeien redden. Ze verdragen het snoeien weliswaar, maar bloeien daardoor niet intensiever. Fruitbomen zoals sierappels moeten alleen worden uitgedund als de top te dicht wordt.