Zelf een klimwand bouwen: doe-het-zelf boulderdroom voor kinderen

Je hebt besloten om zelf een klimwand of boulderwand te bouwen? Dan heb je waarschijnlijk een paar vragen die verder gaan dan de eigenlijke bouwmethode – hier vind je antwoorden.

Klimmen en boulderen worden door de kenners als twee verschillende sporten beschouwd. Ze verschillen vooral in de hoogte tot waar geklommen wordt en – afhankelijk daarvan – ook in het soort bescherming en het mogelijke gevaar.

Bij boulderen klimt men als volwassene vrij tot een hoogte van ca. 4 m, d.w.z. zonder met een touw gezekerd te zijn – meestal op kunstmatige boulderwanden binnen of buiten. Er zijn minder grenzen aan de hoogte van het klimmen – tot 30 m of meer is mogelijk, zowel buiten als binnen. Daarom is een veiligheidsuitrusting met touwen, haken, helm, enz. van essentieel belang bij het klimmen.

Voor onze doeleinden nemen we het onderscheid niet al te ernstig, aangezien we graag ideeën en inspiratie aanreiken voor zowel klimmers als boulderaars. In principe gaan beide sporten over hetzelfde, namelijk verticale beweging.

Als je een outdoor-klimwand wil bouwen of droomt van een doe-het-zelf boulderwand voor in de kelder, moet je rekening houden met verschillende details. Hoewel het bouwproces in beide gevallen gelijk is, moeten de gekozen materialen passen bij de plaats en het doel.

Bijvoorbeeld, voor een klimwand in de tuin moeten alle gebruikte panelen, balken, handgrepen en treden absoluut weerbestendig zijn. Vooral voor klimijzers en schroeven of inslagmoeren mag je alleen corrosievrije materialen gebruiken.

Aan de andere kant heb je meer flexibiliteit in je materiaalkeuze wanneer je een indoor-klimwand bouwt. Hier vormt vooral de beperkte ruimte binnenshuis vaak een uitdaging tijdens de bouw.

Het antwoord op deze vraag hangt natuurlijk ook af van voor wie de muur bestemd is en voor welke doeleinden. Wil je alleen een lage rotswand bouwen of plan je een heel klimparcours? Is de klimwand thuis vooral voor kinderen om op te spelen – zoals die in onze handleiding – of moet hij geschikt zijn voor je klimtraining? Afhankelijk van je ideeën kunnen de grootte, de hoogte en de gebruikte materialen sterk variëren.

Deze vraag is even cruciaal als die van plaats en grootte en bepaalt in belangrijke mate het ontwerp:

Als je bijvoorbeeld een grotere buitenklimwand plant waarop je zelf kunt trainen, zul je hoogstwaarschijnlijk een onderconstructie nodig hebben om een stabiele en veilige stand te garanderen. Maar ook voor kleinere projecten – als je bijvoorbeeld een speelhuisje van pallets wil bouwen en er een mini-klimwand voor kinderen aan wilt toevoegen – moet je zorgen voor voldoende veiligheidsmaatregelen en zeker bouldermatten neerleggen.

Ongeacht of je je eigen klim- of boulderwand buiten wil bouwen of een wand binnenshuis plant – voor volwassenen moet deze een oppervlakte van minstens 6 vierkante meter hebben, zodat je er comfortabel op kunt boulderen. Als kinderen op de muur klimmen, moet om veiligheidsredenen een maximale hoogte van 3 m in acht worden genomen.

Informeer je over kindvriendelijke handgrepen en greepafstanden. Je kunt industrieel vervaardigde handgrepen gebruiken, zelfgemaakte handgrepen van hout of klimwandstenen die worden bevestigd aan een bestaand gatenrooster of door jou geboorde gaten.

Wat het materiaal betreft, heb je de keuze tussen speciale klimwandpanelen die kant-en-klaar kunnen worden gekocht of gelijmde meerlaagse panelen die een dikte van ten minste 18 mm moeten hebben. Als je je klimwand niet rechtstreeks aan een muur wilt bevestigen, moet je ook een geschikte onderconstructie bouwen. Hier moet rekening worden gehouden met aspecten als helling, hoogte en verankeringsmogelijkheden.

Maar ook een klimwand die je rechtstreeks op een bestaande muur wilt monteren, moet correct worden bevestigd. Bekijk onze video-instructie: Dingen aan de muur bevestigen. Hoe je het beste gaten in een betonnen muur kunt boren, lees je in een andere tutorial.

Voor de bouw van een klim- of boulderwand worden vaak de volgende materialen gebruikt:

Alle klim- of boulderwanden voor openbaar gebruik zijn onderworpen aan de EN 12572-norm, die de hoogte, de afmetingen, de valruimte en de valzone van de wand bepaalt, evenals de plaatsing van grepen, materialen, routes en veiligheidsmaatregelen. Deze voorschriften zijn niet noodzakelijk van toepassing op een particulier gebruikte boulderwand. Toch kunnen ze als leidraad dienen voor het bouwen van je eigen klimwand om de kans op ongelukken te verkleinen en om goed en veilig te kunnen klimmen.

Als je een boulderwand in je tuin of huis wil bouwen voor uitsluitend particulier gebruik, heb je geen bouwvergunning nodig. Dit geldt echter niet als er sprake is van dragende muren of als er speciale veiligheidsmaatregelen nodig zijn vanwege de grootte van je doe-het-zelf klimwand. In ieder geval moet je je informeren over de geldende voorschriften en normen van je woonplaats voordat je begint te bouwen.

Geprefabriceerde onderdelen hebben het immense voordeel dat materialen, afmetingen en ook gatenroosters reeds geoptimaliseerd zijn voor later gebruik. Industrieel vervaardigde klimwanden hebben bijvoorbeeld vaak een gatafstand van 15–25 cm, wat een veelzijdig gebruik mogelijk maakt. Anderzijds is de prijs een negatieve factor.

Dus als je slechts een beperkt budget beschikbaar hebt of je zeer specifieke ideeën hebt over hoe je je klimwand wil bouwen – misschien zelfs met gerecycled materiaal, zoals in onze instructies – dan is zelf bouwen een goede optie. Volg echter de bestaande normen en gatafstanden van industriële klimpanelen, zodat je je wand indien nodig gemakkelijk kunt aanpassen.

Typisch voor een boulderwand zijn gatafstanden van 15–25 cm, d.w.z. tot 50 gaten per vierkante meter. Dit betekent dat je houdingen en treden naar believen kunt verplaatsen en herschikken. Afhankelijk van de gekozen afstanden, de grootte van de grepen, het materiaal en de helling van de wand, varieert de moeilijkheidsgraad van de routes.

In een klim- of boulderzaal vind je kleurgecodeerde routes. Als je bijvoorbeeld de groene route volgt, betekent dit dat je alleen de groene grepen op de muur kunt gebruiken.

Klimmen vereist vaardigheid en kracht. Daarom is het van essentieel belang de spieren vóór het klimmen op te warmen en daarna te rekken. Bovendien moet je, als je weinig of geen klimervaring hebt, je krachten voorzichtig testen en geleidelijk aan nieuwe uitdagingen aangaan. Het is ook belangrijk om bouldermatten en – afhankelijk van of je klimt of bouldert – voldoende veiligheidsuitrusting te hebben. Bij het beklimmen van hogere wanden is een beveiligingspartner essentieel.

Het beste is om naar een klim- of bouldercentrum te gaan en daar les te krijgen van gekwalificeerd personeel, of een beginnerscursus te volgen als je nog geen ervaring hebt. Ook erg leuk met kinderen!

Een klimwand moet bestand zijn tegen grote belastingen. Daarom is het belangrijk om reeds bij de bouw materialen van hoge kwaliteit te gebruiken. Hoe vaker en intensiever de klimwand wordt gebruikt, hoe vaker je schroeven, balken en panelen moet controleren op eventuele beschadigingen. Vooral een outdoor-klimwand van hout moet regelmatig onderhouden en verzorgd worden om voldoende veiligheid bij het klimmen te garanderen. In principe moet je voor elk gebruik de wand en – bij het beklimmen van hoge wanden – vooral je zekeringsmateriaal controleren.

Op het internet zijn talloze tips en aanwijzingen te vinden voor het bouwen van klim- en boulderwanden. Zelfs een blik op de EN 12572-norm kan je helpen en begeleiden. Bovendien is het raadzaam om individueel advies in te winnen over welke materialen bijzonder geschikt zijn, bijvoorbeeld in een doe-het-zelfzaak of een gespecialiseerde houtwinkel. Als alternatief kun je geprefabriceerde onderdelen gebruiken, zoals klimwandpanelen en klimwandgrepen.

Natuurlijk kun je ook een beroep doen op deskundigen, wat om veiligheidsredenen raadzaam is, vooral bij een grote klimwand. Er zijn bedrijven die gespecialiseerd zijn in de bouw van klim- en boulderwanden. Timmerlieden kunnen ook informatie verstrekken over het draagvermogen en de optimale plaatsing van materialen.

Hoe duur je boulder- of klimwand uiteindelijk wordt, hangt af van het gekozen materiaal, het ontwerp, de afmetingen en de uitrusting.

Rekenvoorbeeld voor een klimwand met geprefabriceerde onderdelen:

Voor een boulder- of klimwand van 15 m² betaal je maximaal 1000 EUR. Afhankelijk van het materiaal en de kleur, kost een enkel paneel (1,24 x 1,24 m) ongeveer 150 EUR. Dan zijn er nog de klimgrepen, die tussen 25 en 200 EUR per greep of trede kosten.

Als je je klimwand compleet zelf bouwt, d.w.z. zonder geprefabriceerde onderdelen, zul je meer tijd nodig hebben, maar zul je geld besparen. Misschien kun je zelfs gebruikt materiaal gebruiken – als het in perfecte staat is, natuurlijk. Het model uit onze handleiding is gebaseerd op gebruikte bierbanken en mag alleen door kinderen worden gebruikt.