Muur schuren – praktijkvoorbeelden en achtergrondinformatie

In dit praktijkvoorbeeld gaan we in de woonkamer aan slag, waar we een muur van 5 x 2,5 meter opnieuw gaan verven. Hierbij helpen onze artikelen 15 tips om een muur te verven en ideeën voor meer kleur in de woonkamer je verder, maar eerst kom je voor een kleine uitdaging te staan: het oude behang is helaas niet goed verwijderd, en op het stucwerk zitten meerdere krassen van het plamuurmes. Je hebt diepere gaten al opgevuld en scheuren in het stucwerk hersteld, maar nu wil je als voorbereiding op het verven het hele oppervlak schuren.

Denk altijd aan de veiligheid, zodat je letsel tijdens het klussen voorkomt. In ons overzicht met veiligheidsmaatregelen voor doe-het-zelvers vind je de belangrijkste tips. Omdat bij het schuren veel stof vrijkomt, moet je hierbij een mondkapje dragen.

In het hoofdstuk ‘Planning & achtergrondinformatie’ vind je veel extra informatie die het een stuk makkelijker voor je maakt om een muur te schuren. Maar eerst geven we je een kort overzicht van de uit te voeren stappen:

In dit hoofdstuk geven we je belangrijke tips voor het schuren van muren en beantwoorden we veelgestelde vragen.

Er zijn in principe twee scenario's: je wilt je oude stucwerk bij een verbouwing herstellen of je wilt nieuw aangebracht stucwerk gladmaken.

Als je oud stucwerk wilt verven of er behang op wilt aanbrengen, hoef je niet de moeite te nemen om al het stucwerk te verwijderen als het nog goed op de ondergrond hecht. Een makkelijkere manier is om het stucwerk te schuren. Het gaat er daarbij meestal om het oppervlak glad te maken of om resten behang, nicotineresten of resten tegellijm te verwijderen nadat tegels zijn losgebikt.

Het kan ook nodig zijn om plafonds of muren te schuren als deze nieuw zijn gestuct, maar het stucwerk ongelijkmatig of te ruw is.

Er wordt al eeuwenlang geschuurd en daarbij gaat het er steeds simpelweg om materiaal van een oppervlak te halen. Maar als we naar de details kijken, kan schuren vanwege de vele methodes en schuurmiddelen en het vele gereedschap vrij complex lijken.

Schuren is altijd een combinatie van het schuurmateriaal zelf (bij het schuren van muren meestal schuurpapier of schuurgaas) en de manier waarop het wordt bewogen (handmatig of machinaal). Maar bij het schuren van muren is het ook altijd belangrijk het juiste schuurmiddel met het juiste gereedschap te gebruiken.

Welk schuurmateriaal geschikt is, hangt vooral van de te bewerken ondergrond af. Is je muur bekleed met houten panelen, van beton, van stucwerk, gemaakt van gipsplaten of geverfd met latex? Hier richten we ons op het schuren van stucwerk.

Je gereedschap moet zoals altijd geschikt zijn voor de uit te voeren klus. Bij het kiezen van gereedschap moet je jezelf om te beginnen drie dingen afvragen:

1. Welk materiaal moet worden geschuurd?
2. Hoe groot is het te bewerken oppervlak?
3. Hoeveel materiaal moet worden weggeschuurd?

Hier een paar concrete voorbeelden  – voornamelijk voor het schuren van stucwerk:

• Als je maar een klein oneffen deel van je muur wilt herstellen, kunt je dit gewoon met de hand doen met behulp van een schuurblok.
• Als je meerdere plekken en ook hoeken moet bewerken, is een multischuurmachine met het juiste hulpstuk wat je nodig hebt. Nog een voordeel is dat je op sommige modellen een schuurplateau kunt aanbrengen en daarmee ook wat grotere oppervlakken kunt bewerken – net als met een vlakschuurmachine.
• Een excentrische schuurmachine is een echte alleskunner als je een muur wilt schuren. De combinatie van excentrische en roterende bewegingen van de schuurschijf levert hele gladde oppervlakken op. Een excentrische schuurmachine is ook geschikt voor wat grotere oppervlakken.
• Maar als het stucwerk over een groot oppervlak oneffen is en er daardoor veel materiaal moet worden weggeschuurd, kan het een goed idee zijn het oppervlak met een bandschuurmachine voor te bereiden.
• Wil je beton schuren? Bij betonnen muren en vloeren kun je met een haakse slijpmachine en de juiste schuurschijf goede resultaten behalen.
• Er zijn ook speciale schuurmachines voor gipsplaten te huur, die vanwege hun lange hals ook wel schuurgiraffes worden genoemd. Voor deze schuurmachines kun je beter alleen kiezen als je grote oppervlakken moet doen.

Hierbij speelt ook de vraag hoe goed het eindresultaat moet worden een belangrijke rol. De kwaliteitsniveaus voor gestucte oppervlakken, Q1 tot Q4, dienen ter oriëntatie. Voor een muuroppervlak dat je wilt verven of waar je glad behang op wilt aanbrengen, moet je minstens Q3 hebben. Q1 is voldoende als je de muur na het schuren opnieuw wilt betegelen.

Het belangrijkste criterium voor het kiezen van schuurmateriaal is de korrel, dus hoe fijn of grof je schuurpapier is. De korrel wordt bij schuurpapier met een getal en meestal ook met een kleur aangegeven. Hoe donkerder het papier, hoe grover de korrel.

De hoeveelheid korrels op het schuurpapier laat zien wat de korrel doet. Hoe minder korrels per vierkante centimeter, des te grover het schuurmateriaal. Met een grove korrel schuur je meer materiaal weg en wordt het eindresultaat ruwer.

De korrel wordt meestal aangegeven volgens het systeem van de Federation of European Producers of Abrasives (FEPA), de Europese federatie van fabrikanten van slijp- en schuurmiddelen. Daarbij komt na de letter P meestal een getal. Hoe hoger het getal, des te fijner de korrel.

Voor het schuren van een muur komen afhankelijk van de vereisten verschillende korrels in aanmerking:

Bij bijna alle schuurwerkzaamheden vormt het ontstane schuurstof een grote uitdaging. Sommige soorten gereedschap zijn uitgerust met een afzuigmechanisme met ingebouwde opvangbak en op andere soorten gereedschap kun je een stofzuiger aansluiten. Daarmee wordt het stofprobleem niet helemaal opgelost, maar heb je er wel veel minder last van.

Een mondkapje moet je in elk geval dragen. Als je met een haakse slijpmachine op beton werkt, moet je ook altijd een veiligheidsbril dragen om je ogen tegen rondvliegende stukjes beton te beschermen. Verder wordt ook gehoorbescherming aangeraden.

Ook voor je eigen veiligheid is het natuurlijk belangrijk dat je voordat je begint weet welk materiaal je precies wegschuurt. Je wilt immers geen asbestplaten tegenkomen; die zitten nog wel eens in oude muren. Hoe je het muurtype kunt bepalen, leggen we je in een aparte handleiding uit.

De kosten schatten voor het schuren van muren is helemaal niet zo eenvoudig, omdat elk individueel geval weer heel anders kan zijn. Maar je krijgt al snel het gevoel dat je geld kunt besparen als je ervoor kiest het stucwerk te laten schuren in plaats van nieuw stucwerk aan te laten brengen.

Nieuw stucwerk wordt al snel duurder dan je denkt. Reden daarvoor is dat de grootte van het oppervlak vaak wordt onderschat. Een voorbeeld: voor een ruimte met een vloeroppervlak van 25 vierkante meter en een standaard plafondhoogte van 2,50 meter bedraagt het muuroppervlak 50 vierkante meter. Het aanbrengen van stucwerk van kwaliteitsniveau Q3 kost bij de vakman minstens 30 euro per vierkante meter. Dan kom je in totaal uit op 1.500 euro.

Voor alleen het schuren van de muur door een vakman met een uurloon van 40 euro en de inschatting dat elke vierkante meter 15 minuten tijd kost, levert de volgende rekensom op:
50 m² x 15 min = 750 : 60 min = 12,5 uur x 40 euro = 500 euro

Hier ter vergelijking nog eens de tabel als overzicht:

Het wordt natuurlijk nog voordeliger als je zelf de handen uit de mouwen steekt en de muur zelf schuurt, want de materiaalkosten voor schuurpapier bedragen niet veel meer dan een paar euro.