Zelf een speelhuisje maken – als een pro!
- MoeilijkheidGemiddeld – moeilijk
- Kostenvanaf 1.500 euro
- Duurmeerdere dagen
Inleiding
Als echte doe-het-zelver heb je waarschijnlijk al een paar projecten achter de rug. Nu wordt het tijd om zelf een speelhuisje te maken, zodat je kinderen ook kunnen genieten van jouw klustalent. Aan de slag!
Een speelhuis maken is in veel opzichten een leuk project. De kleintjes zullen zich volledig kunnen uitleven – en als je er echt wat exclusiefs van maakt, kunnen ze er zomers zelfs in overnachten. Bovendien kun je het geheel zo ontwerpen, dat je zelf ook volledig aan je trekken komt tijdens het bouwen.
Wat houdt het eigenlijk in om zelf een speelhuis te maken? De vraag is of je het volledig zelf doet, dus alles volledig zelf ontwerpt, berekent, materiaal aanschaft, hout bewerkt en de constructie van A tot Z in elkaar zet – of dat je een bouwpakket aanschaft.
Alleen jij kan beslissen wat het beste voor jou is. Maar we helpen je een beetje op weg met de onderstaande tabel, waarin we de belangrijkste voor- en nadelen van een bouwpakket voor je op een rijtje hebben gezet:
|
Voordelen bouwpakket |
Nadelen bouwpakket |
| Je bespaart veel tijd. Het hout op maat zagen en bewerken hoef je allemaal niet te doen. | Geen gepersonaliseerd design. |
| Er is een behoorlijk groot aanbod van kant-en-klare speelhuisjes. | Over het algemeen duurder dan zelf een speelhuisje bouwen (prijzen lopen uiteen van ca. 200 tot 2.000 euro). |
| Alles, inclusief de statica, is al berekend en opgemeten. | De kwaliteit van het hout laat soms te wensen over. |
| Je kunt een bouwpakket eenvoudig laten bezorgen. | Niet echt mogelijk om later om te bouwen tot een tuinhuisje. |
Overigens: er zijn meerdere varianten van speelhuisjes, zo vind je bij ons ook een artikel voor het maken van een speelhuisje op palen en ook een handleiding voor het maken van een boomhut.
Planning
Sommige doe-het-zelvers denken: „Wat valt er eigenlijk te plannen als je zelf een speelhuis van hout maakt? Vier muren, een dak en je bent klaar!“
Maar: voorbereiding is het halve werk. Als je bijvoorbeeld geen goede fundering aanlegt, dan kan het huisje in de loop der tijd behoorlijk gaan verzakken. Daarom is het de moeite waard om behoorlijk wat tijd in je voorbereiding te steken. Alles wat je daarin meeneemt kun je later besparen aan onvoorziene kosten en vooral ook frustraties.
Als je je kinderen bij het project wilt betrekken, is het belangrijk dat je de veiligheid altijd in het oog houdt. Lees hiervoor ook onze tips voor bouwen met kinderen uitvoerig door.
Voorbereiding
Als je zelf een speelhuisje voor kinderen gaat bouwen, dan zijn er ontelbare varianten. In principe is het zelfs mogelijk om er eentje voor binnen te ontwerpen. In tegenstelling tot een speelhuis voor de tuin, betekent het onder meer dat je minder tijd in het fundament en ook in de bescherming van het hout hoeft te steken.
Het is eveneens mogelijk om een speelhuis met twee etages te maken. Dan moet je wel een ladder en valbeveiliging meenemen in je ontwerp. Het gaat tenslotte om een speelhuis voor kinderen, waarbij de pret op geen enkele wijze mag worden gedrukt.
Met deze gedachten in het achterhoofd gaan we voor ons speelhuisje van het volgende uit:
- We maken een speelhuis met een oppervlak van minimaal 2 x 2 m. Zo groot moet het in ieder geval zijn als je het later nog voor andere doeleinden wilt gebruiken.
- Voor het dak kiezen we voor een lessenaarsdak, dat is eenvoudiger te construeren dan een zadeldak en beter af te dichten dan een plat dak.
- We voorzien de muren van ramen met glas om de binnenkant te beschermen tegen weersinvloeden en ongenode gasten.
- Extra opties, die elk kinderhart sneller laten kloppen, zoals een glijbaan, schommel of een zandbak kun je aan een speeltoestel bevestigen, dat je vervolgens met het huisje verbindt. Wij hebben ook een handleiding voor een zelfgemaakte zandbak voor je paraat.
Je kunt zoveel werk in dit project steken als je zelf wilt. Je moet in het begin alleen beslissen hoelang je bezig wilt zijn met het maken van het speelhuis en aan welk kostenplaatje je je wilt houden.
Welke houtsoort is geschikt voor een speelhuisje?
Hout is een prettig bouwmateriaal dat er in vele verschillende soorten is. Om een solide speelhuisje te kunnen bouwen, heb je hout nodig dat niet snel verweert. De in onze contreien gangbare houtsoorten zoals dennen, spar, douglasspar en lariks voldoen aan deze eisen.
Als je het huisje niet ieder jaar opnieuw wilt verven om het hout blijvend te beschermen, zou je moeten kiezen voor lariks. Deze houtsoort is het meest weerbestendig, maar ook duurder dan de andere soorten naaldhout.
Het is eventueel ook een optie om te kiezen voor hout dat onder hoge druk geïmpregneerd is, dat kan bijvoorbeeld dennen of spar zijn. Als je dat van een beschermend laagje verf voorziet, kun je meerdere jaren vooruit. Let erop dat het om een hoogwaardige impregnering gaat.
Aan de slag – stap voor stap
Dit houten speelhuisje is een uitdagend project. Hoewel een ervaren doe-het-zelver het met geschikte ondersteunende constructies ook alleen kan bouwen, gaat het een stuk makkelijker met z`n tweeën. Bovendien is het veiliger om met iemand samen te werken. Dus, als het mogelijk is, raden we aan om een paar helpende handen erbij te halen. Lees ook eerst even onze veiligheidstips voor doe-het-zelvers, voordat je daadwerkelijk aan de slag gaat.
En we gaan beginnen - Stap voor stap
materiaal klaarleggen en bewerken
Als je het materiaal, de hulpmiddelen en het gereedschap bij elkaar hebt gezocht, dan gaat het pas echt beginnen. Het bouwen van een speelhuis begint met het dragende gedeelte.
Als eerste moet je alle stijlen, gordingen, de balklaag (de constructie, die het dak en de vloer draagt) en – als dit in je bouwtekening staat – de steekschoren (de balken tussen de gordingen en de stijlen) op maat zagen.
Markeer alles, zodat je de juiste onderdelen later makkelijk terugvindt. Zorg er ook voor dat je het hout op de juiste manier bewaart: leg het hout niet op de grond en bescherm het zoveel mogelijk tegen regen.
fundament en bodemconstructie
Je maakt een bodemplaat van hout met houders voor de stijlen in een puntfundering. Voor de bodemconstructie raden we dikke gelamelleerde balken aan, omdat die erg stabiel zijn en niet meteen kromtrekken bij vocht.
De houders voor de stijlen, bij voorkeur met een H-profiel, kun je in snelbeton gieten. Plaats de fundering diep genoeg, zodat je de altijd vorstvrije grond bereikt. In principe zou 80 cm diep genoeg moeten zijn. Let erop dat je alles zo uitlijnt, dat de balklaag van de bodem een paar centimeter boven de grond uitsteekt. Als je dat er niet mooi uit vindt zien, kun je er een afdekplaat voor plaatsen als afwerking.
Als je alleen met het allerbeste genoegen neemt, dan kun je de bodem isoleren met piepschuim en dampremmende folie. Zelfs voor een speel- of tuinhuisje dat alleen in de zomermaanden wordt gebruikt is dat geen slecht idee. De isolatie bedek je met tand- en groefplanken.
muren oprichten
Natuurlijk zijn er ook voor het construeren van de muren verschillende mogelijkheden. Hier kiezen we voor een geraamte van panlatten waarop je OSB-platen schroeft. Die dienen ook ter versteviging van de verticale latten van het geraamte.
Het geraamte van een muur moet je compleet in elkaar zetten voordat je het rechtop zet. Bovendien moet je rekening houden met de ramen van je ontwerp. Overigens: als je een fan bent van vensterluiken dan kun je in de bouwmarkt houten lamellendeuren kopen en op maat zagen, zodat je ze als luiken kunt gebruiken.
Ook voor de muren geldt: als je een hoogwaardig resultaat wilt en het speelhuis later nog als tuinhuis wilt gebruiken, dan kun je wederom kiezen voor isolatie dat je aan beide kanten bedekt met OSB-platen.
Het is belangrijk dat je de muren zo ontwerpt, dat het dak voldoende helling heeft. Dat moet in ieder geval twee tot drie centimeter per meter zijn. Je zou de muur aan de voorkant bijvoorbeeld 2 m hoog kunnen maken en die aan de achterkant 180 cm. Denk bij de constructie ook altijd aan de statica. En schakel een professional in als je hier twijfels over hebt.
het dak en de afdichting
Staan de muren? Dan heb je je doel al bijna bereikt. De volgende stap is het bevestigen van de dakspanten. Die kun je simpelweg op de gordingen schroeven, maar als je dat te simplistisch vind, kun je ook uitleven met een houtverbinding naar keuze.
Je kunt ook zogenaamde keepverbindingen gebruiken, daardoor wordt tevens een dakoverstek mogelijk. Een voordeel van verbindingen is dat het positioneren van de dakspanten vrijwel automatisch gaat. Hoe je de spanten ook bevestigt, let er altijd op dat je voldoende dakoverstek hebt om de muren tegen slagregens te beschermen.
Nu moet je het dak nog afdichten en een afwatersysteem aanbrengen.
Voor een waterdichte afdichting kun je bijvoorbeeld stroken bitumen of rubber gebruiken. De laatste jaren wordt vaker rubber gebruikt, vooral als je planten op het dak wilt laten groeien is dat de juiste keuze. Houd wel altijd rekening met de statica als je dit van plan bent!
Je kunt dus ook gebruik maken van bitumen in de vorm van stroken of dakspanen. Dit materiaal is in vergelijking tot rubber makkelijker te verwerken en bovendien voordeliger.
Wat betreft de afwatering, moet je een dakgoot en een regenpijp in je ontwerp opnemen. Als het dak niet zo groot is, dan kun je in plaats van een pijp ook kiezen voor een regenketting waaraan het water naar beneden loopt. Dat ziet er sowieso een stuk mooier uit.
de gevel
OSB-platen aan de voorgevel vindt bijna niemand mooi. Het is beter om te kiezen voor een bedekking met tand- en groefplaten.
Daarvoor breng je eerst panlatten aan op de OSB-platen. Daarop kun je niet alleen de tand- en groefplaten bevestigen, het zorgt ook voor een goede luchtcirculatie. Bij het bedekken van de gevel is het belangrijk dat je nauwkeurig te werk gaat, zodat je de platen niet scheef aanbrengt.
Tot slot wordt het tijd voor een mooi kleurtje. Kies voor verf die goed bestand is tegen de elementen. Hout moet je eigenlijk altijd eerst van grondverf voorzien, anders wordt het resultaat niet mooi egaal. Hoe je je speelhuisje het makkelijkst kun beitsen of verven, lees je in ons artikel over verf spuiten.
Iets voor creatievelingen: een speelhuis van pallets maken
Je kunt ook een speelhuisje maken op een misschien onconventionele, maar niet minder interessante manier, namelijk met pallets als bouwmateriaal. Daarmee maak je niet per se een speelhuisje dat jarenlang meegaat, maar het bouwproces gaat snel en idealiter kost het hele project bijna niets. Er is een groot voordeel: omdat de pallets allemaal dezelfde afmetingen hebben, hoef je erg weinig op te meten.
Hoe bouw ik een speelhuis van pallets?
Je kunt een speelhuisje van pallets maken door vier pallets met elkaar te verbinden als fundament en dan voor zijmuren twee keer twee pallets te gebruiken.
Om de juiste hoek te creëren voor een lessenaarsdak, moet je aan de voorkant nog een tweede rij pallets plaatsen. Ook het dak zelf kun je van pallets maken, maar houd er rekening mee dat ze een gemiddeld gewicht van 22 kg hebben. Dus zorg voor stevige verbindingen. Voor de afdichting moet je in ieder geval OSB-platen aanbrengen. Het is nog beter om ze daarna te bedekken met bitumen dakspanen.
Wat kosten pallets ongeveer?
Waarschijnlijk weet niet iedereen dat er naast europallets, waarvan de afmetingen aan de normen voldoen en die kunnen worden hergebruikt, ook wegwerppallets zijn die aanmerkelijk minder van kwaliteit zijn. Het voordeel is wel dat je deze pallets vaak gratis kunt oppikken op bedrijventerrein bij je in de buurt.
Vaak zijn wegwerppallets beschadigd en vuil, wat niet bepaald ideaal is voor het maken van een speelhuisje. Maar met behulp van een goede schuurmachine en het nodige schaafwerk kun je ze wel geschikt maken voor een speelhuis. Als je geen zin hebt om je zoveel werk op de hals te halen, kun je tegenwoordig ook europallets met een EPAL-kenmerk voor 20 euro in de bouwmarkt kopen.
Hoelang duurt het om een speelhuis van pallets te maken?
Hoelang je over een speelhuisje van pallets doet, hangt volledig van het project af. Als het echt snel moet gaan en je niet per se een prijswinnend speelhuisje wilt maken, is er niets handiger dan te kiezen voor pallets. Je kunt in een halve dag klaar zijn. En dat voor een zeer bescheiden bedrag.
Je kunt een pallethuisje natuurlijk ook een kleine upgrade geven door de ruimte tussen de planken op te vullen met passende latten. Zeker voor de bodem is dat een goed idee, omdat je dan een egale vloer krijgt.
Als je muren ook mooi dicht wilt hebben, dan kun je daar precies hetzelfde mee doen. En natuurlijk kun je alles daarna nog schaven, schuren en aflakken.
Nog even dit
Hier nog een paar dingen om in overweging te nemen en een paar ideeën:
Moet je een vergunning aanvragen voor een speel- of tuinhuisje?
In de meeste gevallen heb je geen vergunning nodig voor een tuin- of speelhuisje. Maar het komt er wel op aan waar je het speelhuisje wilt neerzetten en hoe hoog hij wordt. Als je zorgt dat het huisje niet boven de 3 meter uitkomt, dan zit je meestal goed en heb je geen vergunning nodig. Houd er ook rekening mee dat je bij een bouwwerk met ramen een afstand van 2 m tot de erfgrens moet aanhouden. Als je zeker wilt zijn van je zaak is het handig om even navraag te doen bij de gemeente over de exacte voorschriften waar je je aan moet houden.
Los van de wetgeving is het sowieso een goed idee om aan de buren te denken. Stel je voor dat het speelhuisje het uitzicht van de buren blokkeert. Niemand wordt graag voor voldongen feiten gesteld, dus ga het gesprek met je buren aan – voordat je begint.
Leuke extra`s
Deze handleiding geeft je de belangrijkste antwoorden op vragen die opkomen bij het maken van een speelhuisje. Maar er zijn natuurlijk ook tal van leuke extra`s die je kunt toevoegen.
De mogelijkheid om een glijbaan, schommel en zandbak te integreren hebben we al kort benoemd. Daarnaast kun je volgens dezelfde constructieprincipes ook een veranda toevoegen aan de voorkant van het huisje.
Ben je helemaal in de stemming om door te gaan met klussen en wil je je kinderen nog meer speelmogelijkheden bieden? Dan kun je ervoor kiezen om zelf een speelgoedkist te timmeren of een ringgooispel te maken. Dit is slechts een kleine greep uit al onze ideeën voor zelfgemaakt speelgoed.
En als dan het moment komt om het speelhuisje om te bouwen tot een tuinhuisje of je eigen fitnessstudio, dan kun je bijvoorbeeld zelf een halterbank maken.
Mogelijkheden te over, maar nu eerst hard aan het werk!